Zawieranie umów cywilnoprawnych jest częstą praktyką stosowaną również przez osoby, które prowadzą działalność gospodarczą. Rodzi się wówczas pytanie, czy taka umowa wykonywana jest w ramach prowadzonej firmy, czy poza nią. Znalezienie odpowiedzi na pytanie będzie kluczowe do oceny, czy umowa zlecenie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, czy też nie. Dzisiejsza publikacja będzie poświęcona szukaniu odpowiedzi na zagadnienie: umowa cywilnoprawna a podatek VAT.
Kiedy przychody zaliczymy do źródła działalność gospodarcza, a kiedy jako działalność wykonywana osobiście?
Do tego zagadnienia odniósł się Minister Finansów w wydanej Interpretacji Ogólnej nr DD2/033/30/KBF/14/RD-47426 z dnia 27 maja 2014 r. W przedmiotowym wyjaśnieniu MF wskazał, kiedy nie zaliczymy uzyskanych przychodów do źródła – działalność gospodarcza.
Co na ten temat mówi ustawa o VAT?
W ustawie o podatku VAT zostało napisane wprost czego nie uznaje się za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, m.in. przychodów wymienionych w art. 13 pkt 2-9 ustawy o PIT, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby, które je wykonują związane są ze zlecającym stosunkiem prawnym o cechach charakterystycznych dla umowy o pracę:
- zlecający ponosi odpowiedzialność za wykonane czynności w ramach zlecenia wobec osób trzecich,
- zlecenie jest wykonywane w miejscu wyznaczonym przez zlecającego i pod jego kierownictwem,
- wypłata wynagrodzenia jest ustalona przez zlecającego.
W świetle powyższego nie będą opodatkowane podatkiem VAT:
- przychody z działalności wykonywanej osobiście z art. 13 pkt 2-9 ustawy o PIT, które są osiągane poza zakresem czynności wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej,
- przy zawarciu umowy zlecenie lub o dzieło spełnione są kryteria typowe dla umowy o pracę.
Przykład 1
Pani Magda prowadzi biuro rachunkowe i dodatkowo podpisała umowę zlecenie na prowadzenie szkoleń. Usługa szkoleniowa nie stanowi przedmiotu prowadzonej działalności gospodarczej. Dodatkowo szkolenia będą się odbywały w miejscu i terminach określonych przez zlecającego. Pani Magda nie ponosi odpowiedzialności za efekty szkolenia wobec osób trzecich. W tym przypadku taka umowa zlecenie nie będzie opodatkowana w VAT.
Przykład 2
Pan Paweł prowadzi firmę informatyczną i jest czynnym podatnikiem VAT. Firma X chce podpisać z nim umowę zlecenie na przygotowanie skryptu, który ułatwi funkcjonowanie magazynu w firmie. Usługa wchodzi w zakres czynności wykonywanych w ramach działalności gospodarczej, pan Paweł ponosi odpowiedzialność za działanie skryptu. W takim przypadku przychód powinien być wykazany w działalności i opodatkowany podatkiem VAT.
Podsumowanie
Punktem wyjścia do oceny, czy dana czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT, czy też nie, jest ustalenie, czy zakres prac wchodzących do umowy cywilnoprawnej pokrywa się z profilem działalności gospodarczej. Dodatkowo, jeżeli zleceniobiorca nie ponosi ryzyka ekonomicznego i nie odpowiada za efekty zlecenia wobec osób trzecich, należy uznać, że taka umowa nie podlega pod podatek VAT.
Małgorzata Jagusiak 
Darowizna samochodu przez spółkę jawną – skutki podatkowe
Członek zarządu a wspólnik spółki z o.o.
Adrianna Glapiak
Płaca minimalna 2025 – ile wyniesie minimalne wynagrodzenie oraz na co wpływ ma jego wysokość?
Dorota Łesak
Rozwiązanie umowy o pracę – wszystko, co musisz wiedzieć!
