Rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia – kiedy jest możliwe?

Zastanawiasz się kiedy pracownik może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia? Dzisiaj odpowiemy na to pytanie w artykule.
Biuro rachunkowe - ifirma.pl

W przypadku zawierania umów o pracę pracownika i pracodawcę łączy szczególna więź prawna, szczegółowo uregulowana w ustawie Kodeks pracy. Żadna ze stron nie ma tutaj zbyt dużej swobody przy podejmowaniu decyzji, ponieważ ustawodawca zastrzegł wiele kwestii bezpośrednio w przepisach. W dzisiejszej publikacji odniesiemy się do tematu rozwiązania umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia.

Czy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

Rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia oznacza dla obydwu stron natychmiastowe zakończenie współpracy. Jak się okazuje na taki krok może się zdecydować zarówno pracodawca, jak i pracownik. Należy jednak pamiętać, że nie w każdej sytuacji jest to możliwe i do tego odnoszą się przepisy. Dzisiaj szukamy odpowiedzi na pytanie, kiedy pracownik może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia.

Kiedy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia jest szczególnym trybem zakończenia współpracy. W takim przypadku wręczenie oświadczenia pracodawcy przez pracownika oznacza zakończenie współpracy w dniu złożenia takiego dokumentu. Kodeks pracy nie daje tutaj jednak pełnej swobody pracownikowi, w jakich okolicznościach może dojść do rozwiązania umowy o pracę w ten sposób. Jak się okazuje jest to możliwe tylko w dwóch przypadkach.

Poniżej opiszemy, w jaki sposób należy rozumieć i interpretować te przepisy.

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia w przypadku posiadania orzeczenia lekarskiego

W przypadku uzyskania orzeczenia lekarskiego przez pracownika o szkodliwym wpływie wykonywanych obowiązków zawodowych na jego zdrowie pracodawca ma obowiązek przenieść pracownika do innej pracy na okres wskazany w orzeczeniu. Nowe stanowisko pracy powinno odpowiadać kwalifikacjom pracownika i spełniać wymagania, co do stanu jego zdrowia. Jeżeli jednak nie ma możliwości przeniesienia pracownika na inne stanowisko, ponieważ przykładowo jest to jedyne stanowisko w firmie, to wówczas pracodawca powinien rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem. Sprawa się komplikuje wówczas, kiedy pracodawca nie może rozwiązać stosunku pracy i ma obowiązek przenieść pracownika na inne stanowisko. O tych wyjątkach jest mowa w ustawie Kodeks pracy.

My jednak w naszej publikacji zakładamy, że pracownik chce rozwiązać stosunek pracy bez ustawowego okresu wypowiedzenia. Jeżeli pracownikowi nie będzie odpowiadało nowe stanowisko pracy i oferowane warunki pracy i płacy ma prawo rozstać się z pracodawcą w trybie natychmiastowym, z chwilą wręczenia wypowiedzenia pracodawcy.

Pracownikowi, który ma podpisaną umowę o pracę na czas:

  • określony, przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia,
  • nieokreślony odszkodowanie jest należne za okres wypowiedzenia.

Odszkodowanie oblicza się w taki sam sposób, jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy a zasada ta wynika z Rozporządzenia w sprawie sposobu obliczania m.in. podstawy obliczania odszkodowania.

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia w przypadku ciężkiego naruszenia przepisów przez pracodawcę

Zanim zaczniemy omawianie tego przypadku powinniśmy przybliżyć sobie pojęcie ciężkiego naruszenia przepisów. Otóż w przepisach nie zostało ono zdefiniowane, ponieważ katalog przypadków, które mogą być potraktowane, jako ciężkie naruszenie przepisów jest katalogiem otwartym, aktualizowanym na bieżąco przez różnego rodzaje spraw i sytuacji, które mają miejsce z relacjach pracownik – pracodawca. Do typowych, często występujących sytuacji, o których jest mowa w wydawanych wyrokach przez sądy pracy można zaliczyć m.in.:

  • nieterminowe wypłacanie wynagrodzeń,
  • wypłacanie wynagrodzeń w ograniczonej wysokości,
  • brak wypłaty wynagrodzenia,
  • dyskryminacja w zatrudnieniu ze względu na płeć, narodowość, rasę, wyznawaną religię, orientację seksualną, przekonania polityczne,
  • mobbing pracownika,
  • nieuzasadniona odmowa udzielenia urlopu wypoczynkowego w ustawowym terminie.

Jest to oczywiście przykładowy i ograniczony katalog takich spraw. Jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracownika zostało szczegółowo wyartykułowane w Kodeksie pracy i każde działanie pozostające w sprzeczności z obowiązującymi przepisami będzie traktowane, jako ciężkie naruszenie przepisów przez pracodawcę.

Co mówi Państwowa Inspekcja Pracy na temat ciężkiego naruszenia przepisów i rozwiązania umowy bez wypowiedzenia?

Na stronie internetowej PIP można zapoznać się ze stanowiskiem w sprawie wypowiedzenia umowy o pracę przez pracownika, któremu pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia. PIP powołuje się na przepis, który mówi wprost, że pracownik może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia w takim przypadku, a pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Jeżeli pracownik oceni, że pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia przepisów powinien złożyć oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, powinno to nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. W ocenie PIP jeżeli taka przyczyna nie pojawi się na złożonym oświadczeniu, to i tak nie powoduje to jego nieważności. Jeżeli pracodawca nie będzie się zgadzał z pracownikiem w tej kwestii pozostaje droga sądowa, a więc złożenie pozwu do sądu pracy.

Podsumowanie

Temat rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia najczęściej jest podejmowany i omawiany w kontekście pracodawcy, ale w dzisiejszej publikacji położyliśmy nacisk na prawa pracownika w tej materii. Wiemy już, w jakich przypadkach pracownik może wypowiedzieć umowę o pracę w trybie natychmiastowym, bez okresu wypowiedzenia. O ile w przypadku wydania orzeczenia lekarskiego o niezdolności do pracy na dotychczas zajmowanym stanowisku jest dość czytelne, to już rozpoznanie “ciężkiego naruszenia przepisów” przez pracodawcę może budzić wątpliwości i sporo pytań. Zawsze w takich sytuacjach, jeżeli pracownik ma dylemat może zwrócić się do Państwowej Inspekcji Pracy z zapytaniem, czy to telefonicznie, czy za pośrednictwem poczty elektronicznej. Każde województwo posiada Okręgowy Inspektorat Pracy i przyporządkowane numery telefonów, a także adresy e-mail. Dodatkowo można również skorzystać z bezpłatnej porady prawnej w zakresie prawa pracy. Jak widać możliwości jest sporo i pracownik, który znajdzie się w trudnym położeniu powinien o tym wiedzieć i skorzystać z pomocy.

Podziel się z innymi

Biuro rachunkowe - ifirma.pl
Dodaj komentarz

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

Klauzula/ zastrzeżenie prawne na ifirma.pl
Twój znajomy zakłada firmę Blog banner

Z biurem rachunkowym IFIRMA masz i czas, i firmę

Już za 149 zł

miesięcznie

  • Pomagamy w przeniesieniu dokumentów i formalnościach
  • Przydzielamy dedykowaną księgową
  • Wygodnie dostarczasz dokumenty,
a księgowa rozlicza miesiąc i wysyła deklaracje
Myślisz o zmianie księgowego?

Zostaw swój numer telefonu, a my znajdziemy księgowego dla Ciebie.

    Mobilnie. Wszędzie

    Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

    Mobilnie

    Ułatwienia dla e‑commerce

    Wygodne integracje
    Wygodne integracje

    Program do faktur IFIRMA w prosty sposób zintegrujesz z Allegro i popularnymi platformami e‑commerce jak Shoper, WooCommerce czy PrestaShop.

    Sprawdź wszystkie integracje →

    Wygodne integracje
    Płatności w jednym miejscu

    ifirma.pl łączy się z urządzeniami fiskalnymi, pozwala na eksport przelewów do banku i zatwierdzanie ich jednym kodem, co znacznie usprawnia codzienną pracę i samodzielne księgowanie.

    Wygodne integracje
    Łatwe generowanie faktur

    Dzięki integracji z bazą GUS ułatwiamy też wystawianie faktur – wystarczy, że wpiszesz NIP kontrahenta, a reszta danych uzupełni się automatycznie.

    allegro integracja ecommerce
    woocommerce integracja ecommerce
    shoper integracja ecommerce
    prestashop integracja ecommerce
    shoplo integracja ecommerce
    magento integracja ecommerce