Sprzedaż elementów kolekcji prywatnej a PIT

Zastanawiasz się czy sprzedaż przedmiotów składających się na prywatną kolekcję, które nie zostały nabyte w celu ich dalszej odsprzedaży stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o PIT) ?

Jeśli tak, to w niniejszym artykule pochylimy się nad tym zagadnieniem.

Sprzedaż elementów kolekcji prywatnej a ustawa o PIT

Zgodnie z ogólną zasadą sformułowaną w przepisie art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyżej wskazana regulacja ustanawia ogólną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

• nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
• spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
• prawa wieczystego użytkowania gruntów,
• innych rzeczy, – jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Tym samym przychód ze sprzedaży innych rzeczy kwalifikowany jest do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o PIT, czyli do odpłatnego zbycia rzeczy, chyba że sprzedaż następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Zgodnie z przepisem art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych – ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

• wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
• polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
• polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych – prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Z kolei dla uznania określonej działalności za działalność gospodarczą konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:

• charakter zarobkowy działalności, co oznacza, że musi onabyć prowadzona w celu osiągnięcia dochodu, przy czym nawet ewentualna strata będąca wynikiem tej działalności nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej, ponieważ istotny jest sam zamiar osiągnięcia dochodu,
• charakter zorganizowany działalności, co oznacza, że podejmowane działania są podporządkowane obowiązującym regułom, normom i służą osiągnięciu celu, mają wpływ na racjonalność gospodarowania posiadanymi środkami, a tym samym uczestnictwa w obrocie gospodarczym,
• charakter ciągły działalności, oznacza zamiar powtarzalności określonych czynności celem osiągnięcia dochodu, np. powtarzalna sprzedaż przedmiotów własności posiadających tożsamy charakter.

Działanie we własnym imieniu oznacza, że podmiot prowadzący działalność gospodarczą występuje jako podmiot niezależny prawnie od innych podmiotów, a podejmowane przez niego czynności tworzą bezpośrednio dla niego określone prawa i obowiązki [tak Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 26 lipca 2022 r., sygn. akt I SA/Bd 337/22]. Zatem podejmowanie czynności w celach zarobkowych, w sposób ciągły i zorganizowany oraz na własny rachunek można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej.

Uzyskałeś dochody z działalności nierejestrowanej? W tym artykule sprawdzisz jak je rozliczyć w zeznaniu rocznym.

Jeśli zatem sprzedaż, nawet cykliczna, przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą oraz nie były nabyte w celu ich odsprzedaży, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o PIT.

Tym samym sprzedaż rzeczy prywatnych takich jak, przykładowo:

• książki;
• biżuteria;
• obrazy;
• znaczki pocztowe;
• zastawa porcelanowa;
• antyki;
• meble;
• sztućce;

– które stanowią wyłącznie majątek prywatny osoby fizycznej w wyniku sprzedaży nie stanowią przejawu prowadzenia działalności gospodarczej. Taka czynność mieści się niewątpliwie w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe racjonalne gospodarowanie tym majątkiem.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 22 października 2014 r., nr ITPB1/415-1144/13-S/14/AD wskazano, że: Nabywanie, ani następnie posiadanie przedmiotowych ruchomości, nie było powiązane z prowadzeniem jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Żaden z przedmiotów należących do kolekcji nie był nabywany w zamiarze jego dalszej odsprzedaży. Przeciwnie, jego zamiarem było zgromadzenie jak największej i jak najokazalszej kolekcji antyków (…) Biorąc zatem pod uwagę treść wniosku należy przyjąć, że prowadzone przez Wnioskodawcę w przyszłości czynności sprzedaży przedmiotów objętych kolekcją należy zakwalifikować jako sprzedaż innych rzeczy ruchomych, która nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Zatem działania związane ze sprzedażą kolekcji prywatnej nie stanowią czynności o charakterze inwestycyjnym, które ukierunkowane są na osiągnięcie zysku, albowiem mają charakter okazjonalny, incydentalny, a nie ciągły.

Dlatego też w wyniku sprzedaży elementów kolekcji nie powstaje przychód, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednakże każdorazowo należy badać charakter i zakres podejmowanych czynności, taka aby zweryfikować czy działania te nie powodują przekroczenia zwykłego zarządu nad majątkiem.

Praktyczne interpretacje podatkowe

Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 29 maja 2023 r., nr 0115-KDIT1.4011.183.2023.2.MT

• W sytuacji, którą przedstawił Pan we wniosku, rozpoczął Pan wyprzedaż kolekcji, na którą składają się monety, medale, znaczki pocztowe. Elementy kolekcji nabywał Pan na przestrzeni kilku lat – zakończył Pan ich nabywanie około 2 lata temu. Jak Pan wskazał: – nie nabywał Pan elementów kolekcji z zamiarem sprzedaży; – rozpoczął Pan sprzedaż z uwagi na Pana sytuację rodzinną; – zajmuje się Pan sprzedażą dodatkowo – w wolnym czasie; – wyprzedaż kolekcji obejmuje wiele transakcji sprzedaży, ponieważ sprzedaż całej kolekcji byłaby trudna do zrealizowania lub wiązałaby się z zaniżeniem ceny, jaką mógłby Pan uzyskać ze sprzedaży; – nie ma Pan zamiaru prowadzenia sprzedaży monet, medali i znaczków w sposób ciągły – będzie Pan sprzedawał te rzeczy do momentu wyprzedania Pana obecnej kolekcji. Tym samym, pomimo, że wyprzedaż kolekcji obejmuje wiele transakcji i wiąże się z uzyskiwaniem przez Pana cen sprzedaży, nie ma podstaw do uznania jej za Pana zorganizowaną i ciągłą działalność podejmowaną w celach zarobkowych. W takich okolicznościach sprzedaż elementów kolekcji nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec tego skutki podatkowe opisanych sprzedaży podlegają pod przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy. I tak, skoro: – nie sprzedaje Pan opisanych rzeczy (elementów kolekcji) w warunkach działalności gospodarczej, oraz – sprzedaje Pan rzeczy, które nabywał Pan około 2 lata temu i wcześniej, a więc na moment sprzedaży upłynęło pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nabył Pan rzeczy, to sprzedaż taka nie jest dla Pana źródłem przychodu. Nie ma Pan więc obowiązku wykazywania tej sprzedaży w swoich zeznaniach podatkowych.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 21 lipca 2015 r., nr IBPB-2-1/4511-58/15/MCZ

• Biorąc zatem pod uwagę treść wniosku i powołane wyżej przepisy prawa należy przyjąć, że sprzedaż monet, banknotów, niewielkiej liczby medali okolicznościowych i innych przedmioty kolekcjonerskich należących do prywatnego zbioru Wnioskodawcy, stanowiącego jego własność, należy zakwalifikować jako sprzedaż innych rzeczy ruchomych, która nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej. Z treści wniosku nie wynika, iżby Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży numizmatów. Wnioskodawca wskazał bowiem, że ww. przedmioty (rzeczy) kolekcjonował w ramach hobby przez około 20 lat wydając na to część swoich oszczędności. Powodem sprzedaży zbioru jest potrzeba spożytkowania pieniędzy na inne prywatne cele.

Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 4 maja 2022 r., nr 0114-KDIP2-1.4011.196.2022.2.MW

• Sprzedaż przez Wnioskodawczynię należących do jej majątku prywatnego wiekowych i wartościowych przedmiotów takich jak lalki i akcesoria do nich, kasety magnetofonowe, czasopisma, porcelana, rękodzieło, ubrania i akcesoria (…), wchodzących w skład gromadzonej przez nią kolekcji, dokonane po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie ww. poszczególnych przedmiotów – nie będzie stanowiło źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że sprzedaż ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowanie

Niewątpliwie zatem sprzedaż prywatnej kolekcji, będącej częścią majątku prywatnego, które w momencie nabycia nie były przeznaczone do sprzedaży, nie będzie stanowić działalności gospodarczej i tym samym na gruncie ustawy o PIT nie powstaje przychód.

A jeśli chciałbyś otrzymać wsparcie finansowe z urzędu pracy, to tutaj sprawdzisz, jak to będzie rozliczone w PIT.