Sprzedaż za symboliczną cenę lub za darmo – jak odliczyć VAT?

Przedsiębiorcy muszą podejmować szereg inicjatyw, żeby pozyskać klientów. Konkurencja na rynku jest bardzo duża i trudno się często “wybić” ze swoimi towarami czy usługami. Dlatego też często podejmowane są różnego rodzaju działania promujące firmę. W takich przypadkach rodzą się pytania i wątpliwości na gruncie rozliczeń podatkowych. W bieżących rozważaniach będzie nas interesowało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów w działalności gospodarczej. W dzisiejszej publikacji odniesiemy się do tematu sprzedaży za symboliczną cenę lub za darmo w kontekście odliczenia podatku VAT.

Kto ma prawo do odliczenia VAT?

Przepisy ustawy o podatku VAT w sposób szczegółowy opisują przypadki, w których przedsiębiorca ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Sprzedaż za symboliczną cenę lub za darmo

Dość powszechnie przedsiębiorcy przeprowadzają różnego rodzaju kampanie reklamowe, w których na różne sposoby i różnymi metodami zachęcają potencjalnych klientów do zakupu. Często praktykowana jest tzw. sprzedaż promocyjna, gdzie przy zakupie za określoną kwotę oferowany jest produkt w promocyjnej cenie za symboliczną złotówkę lub jeden grosz, a niekiedy towar jest oddawany za darmo. Jeśli posiadany towar na tyle stracił na wartości, że nie znajduje nabywców w cenie rynkowej lub nie ma już chętnych na jego zakup, to przedsiębiorcy podejmują decyzję o drastycznej przecenie, żeby pozbyć się towarów z magazynu. W tym miejscu trzeba sobie zadać pytanie co z prawem do odliczenia VAT naliczonego od takich zakupów? Napisaliśmy wcześniej, że prawo do odliczenia przysługuje wówczas, kiedy sprzedaż jest m.in. opodatkowana. Zobaczmy więc co na ten temat mówią przepisy.

Sprzedaż za symboliczną cenę lub za darmo – jak odliczyć VAT?

Szukając odpowiedzi na pytanie, czy przedsiębiorcy przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupów, jeżeli towar zostanie sprzedany za symboliczną cenę lub oddany za darmo natrafiliśmy na interpretacje podatkowe, w których rozstrzygany był ten temat. W jednej z nich nr 0113-KDIPT1-2.4012.372.2020.2.AM z dnia 14.08.2020 r. opisany został przypadek, gdzie jeden z towarów ma być sprzedany za symboliczną złotówkę, o ile nabywca dokonana zakupów o określonym wolumenie. Pytanie dotyczyło m.in. prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu takiego towaru. Zdaniem wnioskodawca przysługuje mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się z tym stanowiskiem, w uzasadnieniu napisał m.in., że przepisy ustawy nie ograniczają przedsiębiorcy w swobodzie ustalania ceny. Podstawą opodatkowania jest kwota zapłaty z tytułu sprzedaży i nie ma znaczenia, że przedsiębiorca w danej chwili sprzedaje ten towar bądź usługę za cenę znacznie niższą pod warunkiem, że transakcja nie jest przeprowadzana pomiędzy podmiotami powiązanymi. Czytamy dalej, że przedsiębiorca ma prawo swobodnie układać swoje interesy tak, by działalność gospodarcza była dla niego opłacalna pod względem ekonomicznym. Może więc stosować znaczne upusty cenowe, jeśli jest to w jego uznaniu zasadne dla osiągnięcia tego celu. Stosując upusty cenowe należy pamiętać, żeby je odpowiednio udokumentować. W podobnym duchu zapadło rozstrzygnięcie w interpretacji z dnia 09.03.2023 r. nr 0114-KDIP4-1.4012.20.2023.1.DP. W tym rozstrzygnięciu sprawa dotyczyła szkoleń na platformie, które mają mieć przez jakiś czas charakter nieodpłatny lub za symbolicznym wynagrodzeniem, usługi są opodatkowane w VAT. Dyrektor KIS uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe w zakresie prawa do odliczenia VAT naliczonego od zakupów związanych z przygotowaniem szkoleń na platformie. W uzasadnieniu posłużył się argumentacją opisaną w poprzedniej interpretacji, ponadto napisał także, że stosowanie znacznych upustów cenowych/rabatów nie może służyć tzw. obejściu przepisów prawa i uniknięciu opodatkowania danej czynności.

Podsumowanie

W publikacji przeprowadziliśmy wywód na temat prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w przypadku dostaw za symboliczną cenę lub za darmo. Jak z tego wynika przedsiębiorca ma prawo odliczyć VAT naliczony od zakupów, o ile takie transakcje nie są przeprowadzane w celu obejścia przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Na szczęście przedsiębiorcy mają swobodę przy zawieraniu transakcji handlowych, co podkreśla się w wydawanych interpretacjach. Cena sprzedaży, nawet jeśli znacznie będzie odbiegała od ceny zakupu, nie powinna być kwestionowana przez organy podatkowe. Często takie działania mają charakter promocyjny, co w przyszłości przyniesie zyski dla firmy. Jak to zostało opisane w interpretacji z 2023 roku, gdzie szkolenia będą udostępniane nieodpłatnie w okresie testowania i udoskonalania platformy szkoleniowej, jednak będzie to miało niezaprzeczalny związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i zyskami ze sprzedaży szkoleń w przyszłości. Sprzedaż za symboliczną złotówkę lub za darmo każdorazowo powinna być skrupulatnie przeanalizować, ponieważ każdy przypadek w założeniach może się między sobą różnić. W artykule opisane zostały przepisy obowiązujące w tym temacie, wskazano również podejście organów podatkowych co nie oznacza, że w każdej sprawie będzie takie samo podejście fiskusa.