Pojęcie osoby współpracującej kojarzy się z zatrudnianiem współmałżonka lub członków najbliższej rodziny w prowadzonej działalności gospodarczej. Jak już nieraz pisaliśmy na ten temat, rozliczenia takie mogą być problematyczne z punktu widzenia przepisów podatkowych. W dzisiejszej publikacji przyjrzymy się, w jaki sposób potraktować wydatki na studia osoby współpracującej w kosztach firmy.
Kim jest osoba współpracująca?
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia osoby współpracującej. W związku z powyższym można się odnieść do opisu, jaki pojawia się w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, żeby mieć punkt zahaczenia do dalszych rozważań.
Za osobę współpracującą z osobą prowadzącą działalność gospodarczą uważa się:
- małżonka,
- dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione,
- rodziców, macochę i ojczyma oraz
- osoby przysposabiające,
jeżeli pozostają z nią we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia. Nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. A więc wiemy już, że jest to grono najbliższej rodziny.
Czy wydatki na studia osoby współpracującej mogą być kosztem firmy?
Koszty kształcenia właściciela, pracowników czy osób współpracujących są często dyskutowane na łamach różnych publikacji. Niejednokrotnie są też podważane przez organy podatkowe.
Co do zasady w działalności gospodarczej kosztem może się stać wszystko, co ma związek z prowadzoną działalnością, służy zabezpieczeniu źródła przychodów i nie znajduje się w katalogu wydatków, które nie mogą być kosztem zgodnie z art. 23 ustawy o PIT. Niektóre kategorie kosztów, do których zalicza się również wydatki na kształcenie, muszą mieć wyraźny związek z profilem prowadzonej działalności. Żeby uwypuklić nadrzędną ideę, która powinna przyświecać przedsiębiorcy przy podejmowaniu decyzji posłużymy się stanowiskiem organów podatkowych w wydawanych interpretacjach podatkowych.
Stanowisko organów podatkowych na temat wydatków na dokształcanie osób współpracujących
Jedną z takich często przywoływanych interpretacji jest orzeczenie z dnia 21.10.2011 roku nr IPTPB1/415-122/11-2/KSU. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, że przedsiębiorca prowadzący lecznicę weterynaryjną może zaliczyć do kosztów, wydatki poniesione na szkolenie w kierunku technika weterynarii żony, jako osoby współpracującej. Pomimo dość odległego terminu wydania tej interpretacji pozostaje ona nadal aktualna.
W innej interpretacji nr 0115-KDIT3.4011.210.2019.2.MPŁ z dnia 18 lipca 2019 roku Dyrektor KIS uznał, że przedsiębiorca nie może zaliczyć do kosztów wydatków na kształcenie osoby współpracującej. Profil działalności gospodarczej został poszerzony o świadczenie usług psychologicznych i z tym kierunkiem miały być związane wydatki na dokształcanie małżonki. Na dzień zapytania przedsiębiorca nie uzyskiwał jeszcze przychodów z działalności psychologicznej, dlatego też Dyrektor KIS uznał tak jak wskazano na wstępie.
Problematyczne może być również zaliczanie do kosztów podatkowych wydatków na naukę języka obcego, o czym przekonał się przedsiębiorca w wydanym wyroku WSA sygn. akt I SA/Łd 1370/15 z dnia 07.04.2016 r. Sąd zakwestionował wydatki na naukę języka angielskiego przez żonę, jako osobę współpracującą.
Jak widać takie wydatki na dokształcanie osoby współpracującej muszą być racjonalnie i gospodarczo uzasadnione. Zdobywana wiedza przede wszystkim powinna być wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej i to powinno być obiektywnie ocenione przez przedsiębiorcę.
Oczywiście nie można również zapominać o należytym udokumentowaniu wydatku. W przeciwnym razie organy podatkowe będą kwestionowały takie koszty, co zostało opisane. Zawsze warto w swojej sprawie wystąpić o interpretację podatkową.