Zespół IFIRMA 
Prawo do odliczenia naliczonego VAT to dla podatników możliwość zmniejszenia swojego zobowiązania podatkowego. Warto jednak pamiętać, że opcja odliczenia obowiązuje przede wszystkim tych, którzy zobowiązania wobec kontrahentów regulują terminowo. Nieopłacenie faktury w terminie może spowodować konieczność skorygowania VAT.
Brak płatności a VAT
Zgodnie z przepisami obowiązującymi do końca 2018 roku, jeśli nabywca nie opłaci faktury w terminie, a dokonał odliczenia VAT wynikającego z tej faktury, może być zobowiązany do dokonania korekty. Taki obowiązek powstawał w okresie, w którym mija 150 dni od terminu płatności, wskazanego na fakturze albo w innym dokumencie (np. w umowie).
WAŻNE – Poniższy artykuł odnosi się do przepisów obowiązujących w 2019 roku.
Uwaga! – Po nowelizacji ustawy o VAT od 01.01.2019 roku okres korekty uległ skróceniu – skorygowanie odliczenia będzie konieczne już 90 dni po upływie terminu płatności.
Kiedy skorygować VAT – praktyka
W praktyce korekty VAT odliczonego od niezapłaconych faktur dokonujemy nie w chwili upływu 150 lub wg nowych zasad 90 dni od terminu płatności, ale po zakończeniu okresu rozliczeniowego, w którym minęła wskazana ilość dni. Zatem jeśli dla wydatku z 2018 roku 150 dni od terminu płatności upływa np. 12 grudnia, podatnik będzie zobowiązany do skorygowania VAT naliczonego, jeśli faktury nie opłaci do końca grudnia. W takim przypadku w deklaracji za grudzień, składanej zasadniczo do 25 stycznia, wykaże korektę niezapłaconego VAT. Gdyby jednak dłużnik uregulował zapłatę za fakturę np. 30 grudnia, to mimo przekroczenia progu 150 dni nie będzie już zobowiązany do skorygowania odliczenia.
WAŻNE – W sytuacji, gdy od terminu płatności okres 90 dni będzie przypadał już na rok 2019, wówczas nabywca będzie musiał skorygować zapisy po stronie VAT wg nowych przepisów. Korekta odliczonego VAT od niezapłaconej faktury jest obowiązkiem dla dłużnika, dlatego takiej czynności nie zgłasza się wierzycielowi ani urzędowi skarbowemu. Wykazuje się ją natomiast w deklaracji – przeznaczona jest do tego pozycja w części D.3 „Korekta podatku naliczonego, o której mowa w art. 89b ust. 1 ustawy” (w wersji 18 deklaracji jest to pozycja 49).
Płatność za fakturę a przywrócenie VAT
Podatnik, który z uwagi na nieopłacone faktury skorygował swój VAT naliczony, nie zostaje pozbawiony możliwości odliczenia permanentnie – w momencie, kiedy ureguluje on swoje zadłużenie, może przywrócić odliczenie skorygowanego VAT. Dokonuje tego w deklaracji za okres, w którym dokonał płatności.
Uwaga! – Jeśli w odniesieniu do powyższego przykładu zdarzy się, że podatnik opłaci zadłużenie np. 4 stycznia, obowiązek skorygowania odliczenia w deklaracji za maj nadal pozostaje – pomimo tego, że jej złożenie nastąpi później, 25 stycznia. Natomiast w deklaracji składanej za styczeń możliwe będzie przywrócenie skorygowanej wcześniej kwoty podatku.
Przywrócenie skorygowanego VAT odliczonego również wykazuje się w części D.3 deklaracji VAT – tym razem jednak w pozycji „Korekta VAT naliczonego, o której mowa w art. 89b ust. 4 ustawy” (w wersji 18 deklaracji jest to pozycja 50).
Wojciech Samborski
Adrianna Glapiak
Adam Sawicki
