Złoto inwestycyjne według ustawy o VAT

Złoto inwestycyjne – czym jest ?

Przez złoto inwestycyjne rozumie się:

• złoto w postaci sztabek lub płytek o próbie co najmniej 995 tysięcznych oraz złoto reprezentowane przez papiery wartościowe;
• złote monety, które spełniają łącznie następujące warunki:

posiadają próbę co najmniej 900 tysięcznych;

zostały wybite po roku 1800;

są lub były obowiązującym środkiem płatniczym w kraju pochodzenia;

są sprzedawane po cenie, która nie przekracza o więcej niż 80% wartości rynkowej złota zawartego w monecie.

Złote monety wymienione w spisie ogłaszanym co roku w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej spełniają warunki, tj., że posiadają próbę co najmniej 900 tysięcznych, zostały wybite po roku 1800, są lub były obowiązującym środkiem płatniczym w kraju pochodzenia, są sprzedawane po cenie, która nie przekracza o więcej niż 80% wartości rynkowej złota zawartego w monecie, cały rok obowiązywania spisu.

Złotych monet, w postaci sztabek lub płytek o próbie co najmniej 995 tysięcznych oraz złoto reprezentowane przez papiery wartościowe i tych, które spełniają łącznie następujące warunki posiadania próby co najmniej 900 tysięcznych, zostały wybite po roku 1800, są lub były obowiązującym środkiem płatniczym w kraju pochodzenia, są sprzedawane po cenie, która nie przekracza o więcej niż 80% wartości rynkowej złota zawartego w monecie – nie traktuje się jako przedmiotów kolekcjonerskich o wartości numizmatycznej.

Zwolnienie złota inwestycyjnego od podatku VAT

Zgodnie z przepisem art. 122 ustawy o VAT:

• Zwalnia się od podatku dostawę, wewnątrzwspólnotowe nabycie i import złota inwestycyjnego, w tym również złota inwestycyjnego reprezentowanego przez certyfikaty na złoto asygnowane lub nieasygnowane, lub złota, którym prowadzony jest obrót na rachunkach złota, oraz w szczególności pożyczki w złocie i operacje typu swap w złocie, z którymi wiąże się prawo własności lub roszczenie w odniesieniu do złota inwestycyjnego, a także transakcje dotyczące złota inwestycyjnego związane z kontraktami typu futures i forward, powodujące przeniesienie prawa własności lub roszczenia w odniesieniu do złota inwestycyjnego [por. ustęp 1];
• Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio do usług świadczonych przez agentów działających w imieniu i na rzecz innych osób, pośredniczących w dostawie złota inwestycyjnego dla swojego zleceniodawcy [por. ustęp 2].

Ustawodawca w powyższej regulacji zwalnia się od podatku dostawę, wewnątrzwspólnotowe nabycie i import złota inwestycyjnego. Dodatkowo zwolnienie to dotyczy wszystkich czynności opodatkowanych, których przedmiotem jest złoto inwestycyjne i których wykonanie konieczność zapłaty podatku. Zwolnienie z podatku VAT dotyczy również złota inwestycyjnego reprezentowanego przez certyfikaty na złoto asygnowane lub nieasygnowane lub złota, którym prowadzony jest obrót na rachunkach złota.

Zwolnienie dotyczy również:

• pożyczek w złocie;
• operacji typu swap (transakcje swapowe polegają na jednoczesnej zamianie określonych instrumentów finansowych) w złocie, z którymi wiąże się prawo własności lub roszczenie w odniesieniu do złota inwestycyjnego;
• transakcji dotyczących złota inwestycyjnego związanych z kontraktami typu futures i forward, powodujących przeniesienie prawa własności lub roszczenia w odniesieniu do złota inwestycyjnego (kontrakty te są kontraktami terminowymi, na których podstawie strony zobowiązują się do zapłaty gotówkowej i dostawy towaru – w tym wypadku złota inwestycyjnego – w ustalonym miejscu i czasie) [tak A. Bartosiewicz [w:] VAT. Komentarz, wyd. XVI, Warszawa 2022, art. 121, art. 122, art. 123, art. 124, art. 125].

Tym samym zwolnienie, o którym mowa w art. 122 ust. 1 ustawy, ma zastosowanie zarówno do dostaw towarów (wewnątrzwspólnotowego nabycia czy importu) złota inwestycyjnego oraz do świadczenia usług, które dotyczą złota inwestycyjnego.

Sprzedajesz pendrive’y? W tym artykule przeczytasz, kiedy musisz zarejestrować się do VAT.

Rezygnacja ze zwolnienia VAT złota inwestycyjnego

Przepis art. 123 ustawy o VAT stanowi, że:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia, o którym mowa w art. 122 ust. 1, jeżeli:

• wytwarza złoto inwestycyjne lub przetwarza złoto innego rodzaju na złoto inwestycyjne, a dostawa jest dokonywana dla innego podatnika, lub
• w zakresie prowadzonego przedsiębiorstwa dokonuje dostawy złota w celach przemysłowych, a dostawa dotyczy złota inwestycyjnego, o którym mowa w art. 121 ust. 1 pkt 1, i jest dokonywana dla innego podatnika.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do usług, o których mowa w art. 122 ust. 2.

Podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 2, są obowiązani zawiadomić na piśmie o zamiarze rezygnacji ze zwolnienia naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, z tym że w przypadku podatników rozpoczynających wykonywanie czynności, o których mowa w przepisie art. 122 ustawy o VAT, w ciągu roku podatkowego, tj. przed dniem wykonania pierwszej z tych czynności.

Z przedmiotowego zwolnienia można zrezygnować w dwóch przypadkach, tj.:

• w przypadku podatników bezpośrednio dokonujących czynności, których przedmiotem jest złoto inwestycyjne,
• agentów pośredniczących w dostawie złota inwestycyjnego.

Ze zwolnienia może zrezygnować również podatnik lub agent pośredniczący w dostawach dokonywanych przez takiego podatnika, który w zakresie prowadzonego przedsiębiorstwa dokonuje dostawy złota w celach przemysłowych, a dostawa dotyczy złota w postaci sztabek lub płytek o próbie co najmniej 0,995 oraz złota reprezentowanego przez papiery wartościowe.

Podatnicy zamierzający zrezygnować ze zwolnienia zobowiązani są do zawiadomienia o tym fakcie właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienie to powinno zostać złożone na piśmie przed początkiem miesiąca, w którym podatnicy rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w ciągu roku podatkowego wykonywanie czynności, których przedmiotem jest złoto inwestycyjne – przed dniem wykonania pierwszej z tych czynności [tak A. Bartosiewicz [w:] VAT. Komentarz, wyd. XVI, Warszawa 2022, art. 121, art. 122, art. 123, art. 124, art. 125].

Jesteś czynnym podatnikiem VAT i zamierzasz wrócić do zwolnienia? W tym artykule sprawdzisz czy możesz to zrobić.

Obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego

Kwestię obniżenia kwoty reguluje przepis art. 124 ustawy o VAT, który przewiduje obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego:

• przy nabyciu złota inwestycyjnego od podatnika, który zrezygnował ze szczególnych zasad opodatkowania złota inwestycyjnego;
• od nabycia, w tym również wewnątrzwspólnotowego, lub importu złota innego niż złoto inwestycyjne, jeżeli to złoto jest następnie przekształcone w złoto inwestycyjne przez tego podatnika lub na jego rzecz (dotyczy to podatników przetwarzających złoto innego rodzaju na złoto inwestycyjne);
• od nabycia usług polegających na zmianie postaci, masy lub próby złota, w tym złota inwestycyjnego (dotyczy to podatników wytwarzających złoto inwestycyjne lub przetwarzających złoto innego rodzaju na złoto inwestycyjne);
• od nabycia (także wewnątrzwspólnotowego nabycia) lub importu towarów i usług związanych z wytworzeniem lub przetworzeniem złota inwestycyjnego (dotyczy to podatników wytwarzających lub przetwarzających złoto inwestycyjne).

Mechanizm podzielonej płatności

Zgodnie z treścią art. 108a ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Natomiast, w myśl art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. Do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania.

Podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (art. 108a ust. 1b ustawy).

W myśl przepisu art. 108a ust. 2 ustawy o VAT zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

• zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;
• zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Z kolei stosownie do przepisu art. 106b ust. 1 ustawy o VAT – podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

• sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
• sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
• wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
• otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 31 ustawy o VAT, ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o fakturze – rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Zgodnie z treścią art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT faktury, w których kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, obejmujące dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, powinny zawierać wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”, przy czym do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania.

WAŻNE

– do towarów wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT zalicza się m.in. złoto inwestycyjne.

Tym samym obowiązek wystawiania faktur z adnotacją mechanizm podzielonej płatności będzie istnieć, jeżeli łącznie spełnione będą trzy warunki, tj. faktura:

• będzie wystawiana na kwotę należności ogółem (kwotę brutto) przekraczającą 15 000 zł lub jej równowartość;
• będzie dokumentować dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w dodawanym załączniku nr 15 do ustawy;
• czynności będą dokonywane na rzecz podatnika.

Natomiast w myśl przepisu art. 122 ust. 1 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę, wewnątrzwspólnotowe nabycie i import złota inwestycyjnego, w tym również złota inwestycyjnego reprezentowanego przez certyfikaty na złoto asygnowane lub nieasygnowane, lub złota, którym prowadzony jest obrót na rachunkach złota, oraz w szczególności pożyczki w złocie i operacje typu swap w złocie, z którymi wiąże się prawo własności lub roszczenie w odniesieniu do złota inwestycyjnego, a także transakcje dotyczące złota inwestycyjnego związane z kontraktami typu futures i forward, powodujące przeniesienie prawa własności lub roszczenia w odniesieniu do złota inwestycyjnego.

Jeśli zatem na fakturze nie występuje kwota podatku, to zamieszczanie na niej oznaczenia MPP jest bezprzedmiotowe oraz sprzeczne z istotą mechanizmu podzielonej płatności. Wprowadzałoby jedynie w błąd, ponieważ sugerowałoby konieczność zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, pomimo że w ramach transakcji nie wystąpi podatek do zapłaty.

Z kolei, w przypadku gdy na fakturze nie wystąpi kwota podatku, to nie jest możliwe zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności zgodnie z art. 108a ust. 2 pkt 1 oraz ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT.

Mechanizm podzielonej płatności dotyczy wyłącznie faktur dokumentujących dostawy towarów lub usług, na których wykazano podatek VAT. W przypadku faktur dokumentujących dostawę towarów i usług, które podlegają zwolnieniu z opodatkowania, czyli takich w których nie jest wykazana kwota podatku VAT, nie ma możliwości dokonania wpłaty na odrębny rachunek, co oznacza, że zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności jest niemożliwe.

Jeśli zatem przedmiotem sprzedaży jest złoto inwestycyjne, którego dostawy są zwolnione na podstawie art. 122 ust. 1 ustawy o VAT, to należy stwierdzić, że w tym przypadku, nie zachodzi i nie będzie zachodził obowiązek umieszczenia przez na fakturach dokumentujących przedmiotową sprzedaż, iż jest to mechanizm podzielonej płatności [por. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 kwietnia 2021 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.95.2021.1.AKA].

Prowadzisz działalność gospodarczą? W takim przypadku musisz znać zasady działania mechanizmu podzielonej płatności – więcej na ten temat przeczytasz tutaj.

Mechanizm podzielonej płatności

Procedura dla złota inwestycyjnego jest procedurą przewidującą uregulowania specyficzne dla złota inwestycyjnego i stanowiące odstępstwo od ogólnych zasad opodatkowania podatkiem VAT. Przede wszystkim podkreślić należy, że podatnik wytwarzający złoto inwestycyjne lub przetwarzający złoto w złoto inwestycyjne ma możliwość do odliczenia od kwoty podatku należnego kwotę podatku naliczonego od dostawy, nabycia wewnątrzwspólnotowego towarów, lub importu towarów lub świadczenia usług, związanych z wytworzeniem lub przetworzeniem tego złota, tak jakby późniejsza dostawa złota zwolnionego na mocy art. 122 ust. 1 ustawy o VAT podlegała opodatkowaniu.

Zakończyłeś działalność gospodarczą ale masz zamiar znowu założyć firmę? Tutaj sprawdzisz, na co zwrócić uwagę jeżeli chodzi o podatek VAT.