Małgorzata Jagusiak
Zmiana formy opodatkowania w prowadzonej działalności gospodarczej do tej pory była możliwa poprzez zgłoszenie aktualizacji w CEIDG lub przekazanie stosownej informacji do naczelnika urzędu skarbowego. Po zmianie ustawy o Polskim Ładzie w trakcie 2022 roku te zasady zostały w sposób szczególny zmodyfikowane. W dzisiejszej publikacji odniesiemy się do zmiany formy opodatkowaniu poprzez złożenie zeznania rocznego.
Zmiana formy opodatkowania – zasada ogólna
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą mają możliwość dokonywania zmiany formy opodatkowania swoich przychodów/dochodów corocznie. Według zasad obowiązujących począwszy od 1 stycznia 2019 roku zmiany formy opodatkowania mogą dokonać:
1. Przedsiębiorcy opłacający podatek liniowy, według skali podatkowej i ryczałt.
Do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego.
2. Przedsiębiorcy na karcie podatkowej, którzy wybrali tę formę opodatkowania do końca 2021 roku, ponieważ od 2022 roku nie można już z tej opcji skorzystać.
Do 20 stycznia roku podatkowego.
Wybór dokonany w danym roku podatkowym obowiązuje również w latach następnych, dopóki przedsiębiorca nie zmieni swojej decyzji. Na temat zasad dokonywania zmian formy opodatkowania Ministerstwo Finansów wydało nawet objaśnienia podatkowe w 2019 roku, żeby rozwiać ewentualne wątpliwości.
Zmiana formy opodatkowania w trakcie roku – co wprowadził Polski Ład?
2022 rok stoi pod hasłem wyzwań związanych z wprowadzaniem przepisów z Polskiego Ładu. Dodatkowo ustawa była już kilkakrotnie modyfikowana, kluczowa zmiana została wprowadzona od 1 lipca 2022 roku. Można w niej przeczytać m.in., że przedsiębiorcy, którzy wybrali na 2022 rok zryczałtowany podatek dochodowy mogą zmienić zdanie i przejść na zasady ogólne podatek według skali już w trakcie 2022 roku. Jednak w tym przypadku graniczny termin przypadał na 22 sierpnia 2022 r. Do tej daty przedsiębiorca mógł złożyć oświadczenie do naczelnika urzędu skarbowego o zmianie formy opodatkowania na zasady ogólne podatek według skali od 1 lipca 2022 roku. Przy takim wyborze przedsiębiorca po zakończonym roku będzie składał dwa odrębne zeznania z działalności gospodarczej:
- PIT-28 – za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2022 r.,
- PIT-36 – za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r.
Ważne!
Jeżeli przedsiębiorca opłacający ryczałt zmienił formę opodatkowania poprzez złożenie oświadczenia do 22 sierpnia 2022 r. do naczelnika urzędu skarbowego, to musi pamiętać, że ta zmiana obowiązuje go również w latach następnych, czyli w 2023 roku. Jeśli jednak po zakończonym 2022 roku przedsiębiorca zmieni zdanie, to ma prawo do ponownego złożenia oświadczenia o zmianie formy opodatkowania.
Przykład 1
Pan Jakub wybrał ryczałt na 2022 rok, jednak zmienił formę opodatkowania na podatek według skali od 1 lipca 2022 r. składając oświadczenie do 22.08.2022 r. do naczelnika urzędu skarbowego. Po zakończonym 2022 roku pan Jakub uznał jednak, że w 2023 roku będzie się rozliczał na podatku liniowym, w związku z tym musi złożyć oświadczenie do 20 lutego 2023 r., jeśli pierwszy przychód uzyska w styczniu 2023 r. Jeżeli jednak przedsiębiorca nie zdecydował się na zmianę formy opodatkowania w trakcie 2022 roku będzie mógł to zrobić po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu rocznym, zobaczmy o czym warto pamiętać.
Zmiana formy opodatkowania w zeznaniu rocznym
Zarówno przedsiębiorcy, którzy wybrali zryczałtowany podatek dochodowy, jak i podatek liniowy mogą po zakończonym 2022 roku zmienić formę opodatkowania na skalę podatkową, zobaczmy co powinni zrobić.
| Podatek liniowy | Przedsiębiorca, który chce rozliczyć cały 2022 rok według skali podatkowej musi złożyć zeznanie roczne PIT-36 (PIT-36S), w którym wykaże przychody, koszty, dochód z prowadzonej działalności gospodarczej. Będzie to jednoznaczne ze zmianą formy opodatkowania z podatku liniowego na skalę podatkową za 2022 rok. Nie trzeba składać żadnego oświadczenia do naczelnika urzędu skarbowego. Uwaga! Jeżeli przedsiębiorca po zakończonym roku złoży rozliczenie PIT-36L (PIT-36LS) nie będzie już mógł zmienić zasad rozliczania za 2022 rok |
|---|---|
| Zryczałtowany podatek dochodowy | Jeżeli przedsiębiorca, który wybrał ryczałt na 2022 rok po zakończonym 2022 roku złoży zeznanie roczne PIT-36 (PIT-36S) będzie to równoznaczne ze zmianą formy opodatkowania na zasady ogólne podatek według skali za cały 2022 rok. W składanym rozliczeniu należy wykazać przychody, koszty, dochód z działalności gospodarczej na podstawie zapisów w założonej PKPiR. Ryczałtowcy nie mogą również zapomnieć, że w rozliczeniu za 2022 rok muszą wykazać różnice remanentowe. Uwaga! Jeżeli przedsiębiorca po zakończonym roku złoży rozliczenie PIT-28 (PIT-28S) nie będzie już mógł zmienić zasad rozliczania za 2022 rok |
Zmiana formy opodatkowania w zeznaniu rocznym – na co zwrócić uwagę
Decyzja o zmianie formy opodatkowania za 2022 rok zadeklarowana poprzez złożenie zeznania rocznego PIT-36 (PIT-36S) dotyczy jedynie rozliczenia za 2022 rok.
WAŻNE!
Zmiana formy opodatkowania dokonana po zakończeniu 2022 roku ma zastosowanie wyłącznie do dochodów osiągniętych w roku 2022. Wybór ten nie dotyczy lat następnych.
Jeśli przedsiębiorca chce zrezygnować z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych czy podatkiem liniowym w 2023 roku musi zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego zgodnie z zasadami ogólnymi. Czyli należy złożyć oświadczenie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnięto pierwszy przychód w roku podatkowym.
Przykład 2
Pan Adam wybrał na 2022 rok podatek liniowy, jednak po zmianie ustawy o Polskim Ładzie od 1 lipca 2022 r. uznał, że w jego przypadku lepiej będzie, jak zacznie się rozliczać według skali podatkowej. Po zakończeniu 2022 roku złożył więc zeznanie roczne PIT-36, tym samym już za 2022 rok opodatkuje swoje dochody według skali podatkowej. Pan Michał chce płacić podatek według skali także w 2023 roku, w takim przypadku złoży oświadczenie o zmianie formy opodatkowania do 20 lutego 2023 r. , ponieważ pierwszy przychód osiągnął w styczniu 2023 r. Zmiany można dokonać poprzez aktualizację zgłoszenia w CEIDG. Na nowym druku zeznania rocznego PIT-36 zamieszczone zostały odpowiednie pola, które należy zaznaczyć w związku ze zmianą formy opodatkowania wstecznie za 2022 r.:
Przedsiębiorcy powinni pamiętać, że zmiana formy opodatkowania wstecz możliwa jest tylko za 2022 rok. Jest to odosobniony przypadek w dotychczasowej praktyce podatkowej. Biorąc jednak pod uwagę dynamikę zmian przepisów podatkowych nie można wykluczyć również w przyszłości takich nieszablonowych rozwiązań, ale o tym będziemy ma pewno informowali na bieżąco.
Podsumowanie
Jak widać zmiana formy opodatkowania za 2022 rok nie jest wcale taka transparentna i może przysparzać problemów i wątpliwości. Rok 2022 jest nietypowy pod tym względem, co jednocześnie nakłada na przedsiębiorców szereg dodatkowych czynności, o których należy pamiętać. Po zakończonym 2022 roku pozostaje już tylko możliwość zmiany formy opodatkowania w zeznaniu rocznym. Mając na uwadze złożoność tej problematyki Ministerstwo Finansów przygotowało nawet przewodnik, w którym szczegółowo opisuje zasady postępowania. Ponadto przygotowaliśmy dodatkowe publikacje dedykowane zarówno dla przedsiębiorców na ryczałcie, jak i na podatku liniowym. Opisane zostały w nich szczegółowo zadania, które każdy przedsiębiorca powinien wykonać, o ile zdecyduje się na wsteczna zmianę formy opodatkowania za 2022 rok:
- Zmiana formy opodatkowania z ryczałtu na podatek według skali za 2022 rok.
- Zmiana formy opodatkowania z podatku liniowego na podatek według skali za 2022 rok.
W celu usystematyzowania zebraliśmy jeszcze raz wszystkie informacje w tabeli:
Zryczałtowany podatek dochodowy
|
Do 22.08.2022 r. poprzez złożenie oświadczenia do naczelnika urzędu skarbowego. Ten wybór rodzi skutki na lata następne. Rozliczenie za 2022 rok będzie rozliczane odrębnie w dwóch zeznaniach:
|
Poprzez złożenie zeznania PIT-36 (PIT-36S). Ta zmiana nie wpływa na formę opodatkowania w 2023 roku i w latach następnych. Jeżeli przedsiębiorca nie złoży oświadczenia w ustawowym terminie, to w 2023 roku będzie opodatkowany odpowiednio ryczałtem lub podatkiem liniowym |
Podatek liniowy |
Brak możliwości | |
A jak przy zmianie formy opodatkowania wygląda kwestia ZUS? Cały 2022 byłem na ryczałcie i płaciłem niższe składki zdrowotne. Czy jeśli złożę zeznanie wg skali to powinienem zapłacić jakieś wyrównanie do ZUS?
Odpowiedź na zadane pytanie znajduje się w naszym odrębnym artykule: Zmiana formy opodatkowania z ryczałtu na podatek według skali za rok 2022 możliwa do 2 maja 2023 Zachęcamy również do zapoznania się z instrukcją dostępną w Pomocy serwisu: Zmiana formy opodatkowania z ryczałtu na podatek według skali za rok 2022