Deklaracje VAT, faktury korygujące czy sprzedaż środka trwałego – co możliwe jest w trakcie zawieszenia działalności?

Każdy przedsiębiorca może w dowolnym momencie prowadzenia firmy podjąć decyzję o zawieszeniu działalności gospodarczej. Ze swojej decyzji nie musi się nikomu tłumaczyć, nie musi również wskazywać przyczyn zawieszenia. Na temat tego co można, a czego nie można w okresie zawieszenia pisaliśmy już niejednokrotnie, jednak temat jest na tyle ważny, że po raz kolejny do niego wrócimy, tylko w nieco innej odsłonie. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się tematem deklaracji VAT, wystawiania faktur korygujących i sprzedażą środka trwałego w okresie zawieszenia działalności gospodarczej.

Zawieszenie działalności gospodarczej a podatek VAT

W okresie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca co do zasady jest zwolniony z dokonywania rozliczania podatku VAT i składania deklaracji. Jednak życie pokazuje, że niektóre transakcje mogą mieć miejsce także w trakcie zawieszenia, a ustawa o podatku VAT reguluje te kwestie, chodzi mianowicie o rozliczanie:

W wymienionych powyżej przypadkach przedsiębiorca będzie miał obowiązek sporządzić i przesłać JPK_V7 do urzędu skarbowego. Poniżej omówimy niektóre sytuacje, w których po stronie przedsiębiorcy powstanie obowiązek rozliczenia podatku VAT.

Wystawienie faktury korygującej w okresie zawieszenia działalności gospodarczej

Przedsiębiorca w momencie zawieszania działalności nie jest w stanie przewidzieć, co się wydarzy w tym okresie. Instytucja zawieszenia działalności nie oznacza jej zakończenia, jest to tylko mniejsza (nie krótsza niż 30 dni) lub większa przerwa w prowadzeniu firmy. Oznacza to, że przedsiębiorca w dalszym ciągu ma obowiązki związane z działalnością. Jeżeli w okresie zawieszenia przykładowo dojdzie do:

• zwrotu towarów,
• reklamacji towaru lub usługi,
• nabywca zwróci się o korektę faktury z uwagi na błędną stawkę podatku VAT,
• faktura wystawiona w walucie obcej została przeliczona według nieprawidłowego kursu,
• stwierdzono jakąkolwiek pomyłkę na wystawionej fakturze

to przedsiębiorca ma obowiązek wystawienia faktury korygującej.

Oczywiście wystawienie korekty faktury wiąże się automatycznie z koniecznością złożenia JPK_V7 na bieżąco lub poprzez skorygowanie wcześniejszej deklaracji, w zależności od przyczyny korekty.

Przykład 1

Pan Roman zawiesił działalność gospodarczą od miesiąca maja. Dnia 5 maja otrzymał zwrot towaru sprzedanego w kwietniu. W takim przypadku będzie musiał wystawić w maju korektę faktury w zakresie podatku VAT należnego i złożyć JPK_V7 za miesiąc maj.

Przykład 2

Pani Dominika zawiesiła działalność gospodarczą od 1 kwietnia. W miesiącu lutym wystawiła fakturę ze stawką VAT 5% a jak się okazało powinna to być stawka 23%. W związku z zaistniałą sytuacją musi wystawić fakturę korygującą z właściwą stawką podatku VAT, kwota podatku VAT należnego ulegnie podwyższeniu. Przyczyna korekty dotyczy lutego, dlatego też korekta faktury musi być ujęta w ewidencji VAT sprzedaży za luty i pani Dominika złoży korektę pliku JPK_V7 za luty.

Przykład 3

Pan Marcin wybrał metodę kasową rozliczania podatku VAT a to oznacza, że VAT należny od sprzedaży wykazuje dopiero w okresie, w którym nastąpi zapłata. Od miesiąca kwietnia zawiesił wykonywanie działalności, a w czerwcu otrzymał zaległą zapłatę za fakturę. W takim przypadku, pomimo zawieszenia działalności, pan Marcin wykaże podatek VAT należny w ewidencji VAT sprzedaży w czerwcu i złoży za ten miesiąc JPK_V7.

Sprzedaż środka trwałego w okresie zawieszenia działalności gospodarczej

Dość powszechne są sytuacje, w których w okresie zawieszenia działalności dochodzi do sprzedaży środka trwałego czy wyposażenia firmy. W takim przypadku, o ile przedsiębiorcy przysługiwało prawo do doliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów, zrodzi to obowiązek zapłaty podatku VAT należnego od sprzedaży.

Przykład 4

Pani Aneta zawiesiła działalność gospodarczą od 1 lipca. Z przyczyn osobistych musi sprzedać samochód osobowy, który jest środkiem trwałym w firmie. Sprzedaż będzie udokumentowana fakturą wystawioną we wrześniu z naliczonym podatkiem VAT należnym. Również w takim przypadku pani Aneta wykaże transakcję w ewidencji VAT sprzedaży i złoży JPK_V7 za miesiąc wrzesień. Jeżeli w tym przypadku w grę będzie wchodziła korekta podatku VAT naliczonego, to pani Aneta powinna również ją wykazać w JPK_V7.

Deklaracja VAT w okresie zawieszenia a wykreślenie z rejestru VAT

Ustawa o podatku VAT zakłada, że jeżeli zawieszenie działalności gospodarczej trwa co najmniej 6 miesięcy, to naczelnik urzędu skarbowego wykreśla przedsiębiorcę z rejestru czynnych podatników VAT. I w tym miejscu można mieć wątpliwości, w jaki sposób złożyć JPK_V7 skoro nie mamy już statusu czynnego podatnika VAT? Otóż nie stanowi to najmniejszej przeszkody, jednak wymaga od przedsiębiorcy podjęcia pewnych działań. Mianowicie musi on zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego, w jakim okresie będzie wykonywał czynności opodatkowane i na ten czas naczelnik przywróci go do rejestru czynnych podatników.

Przykład 5

Pani Zofia zawiesiła działalność gospodarczą od miesiąca sierpnia. W listopadzie postanowiła sprzedać komputer wykorzystywany w firmie, faktura została wystawiona 30 listopada. W tej sytuacji pani Zofia powinna zawnioskować do naczelnika o przywrócenie do rejestru VAT w okresie przykładowo od 30 listopada do 5 grudnia, żeby w tym czasie wystawić fakturę, zaksięgować ją w ewidencji sprzedaży i złożyć JPK_V7 za listopad.

Zawieszenie działalności – podsumowanie

Każdy przedsiębiorca może zawiesić działalność gospodarczą na dowolny czas. Jeśli zawieszenie trwa dłużej niż 6 miesięcy naczelnik urzędu skarbowego wykreśla czynnego podatnika VAT z rejestru. Przepisy nie zabraniają, a wręcz nakazują rozliczenie podatku VAT należnego od sprzedaży w okresie zawieszenia. W szczególności będzie to obejmowało wystawienie korekty faktury czy sprzedaż środka trwałego. W takich okolicznościach naturalną konsekwencją będzie złożenie JPK_V7. Jeśli przedsiębiorca jest wykreślony z rejestru podatników, to na czas rozliczenia podatku VAT musi zawnioskować do naczelnika urzędu skarbowego o przywrócenie do rejestru. Taka sytuacja może powtarzać się cyklicznie, w zależności od częstotliwości przeprowadzanych czynności. Warto pamiętać, że status zawieszenia nie jest tożsamy z zakończeniem działalności gospodarczej, podatnik w świetle przepisów jest nadal przedsiębiorcą, a to oznacza, że musi przestrzegać obowiązujących przepisów podatkowych.