Faktura bez NIP – odliczenie VAT

Podstawową zasadą pozwalającą na odliczenie VAT od zakupu jest dokonanie nabycia na cele działalności opodatkowanej. Jeśli prowadzimy działalność i odprowadzamy VAT od sprzedaży, mamy również prawo do odliczenia VAT od zakupów dokonanych dla potrzeb takiej działalności.

Aby udokumentować nabycie z prawem do odliczenia VAT, nabywca powinien posiadać fakturę – poprawnie wystawioną i dokumentującą rzeczywiście dokonaną transakcję. Jest to istotne, ponieważ merytoryczne błędy na fakturze mogą skutkować brakiem prawa do odliczenia – jak wskazuje art. 88 Ustawy o VAT, jest to np.:

• Faktura wystawiona przez nieistniejący podmiot
• Faktura dokumentująca transakcję, która nie miała miejsca w rzeczywistości
• Faktura podająca kwoty niezgodne z rzeczywistością.

Czy jednak brak faktura bez NIP zawiera błąd merytoryczny? Zgodnie z opinią sądów i organów podatkowych – nie są to tzw. wadliwości mniejszej wagi. Konieczność uwzględnienia na fakturze numeru identyfikacji podatkowej zarówno nabywcy, jak i sprzedawcy, wynika z art. 106e ust. 1 pkt. 5 ustawy, jednakże są to wymogi o charakterze dowodowym. Oznacza to, że owszem – są konieczne, aby dowód zakupu (faktura) był wystawiony poprawnie, ale nie wpływają na poprawność informacji o samej transakcji.

Tym samym jeśli na podstawie innych danych z faktury (nazwa, imię i nazwisko, adres) jesteśmy w stanie udowodnić, że jesteśmy odbiorcą faktury, prawo do odliczenia VAT przysługuje nam pomimo braku NIP.

Powyższe stanowisko potwierdza interpretacja indywidualna z 10 marca 2022 r. sygn. 0114-KDIP1-3.4012.42.2022.1.KP, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że jeśli wszystkie dane nabywcy na fakturze są poprawne, to brak jego NIPu jest tylko wadą techniczną. Dokument taki potwierdza dokonanie transakcji, określa prawidłowo nabywcę i nie ma wpływu na wysokość zobowiązania podatkowego. Podsumowując – jeśli faktura dokumentuje faktyczny przebieg zdarzenia gospodarczego i nie zachodzą żadne błędy merytoryczne wymienione w art. 88 ust. 3a ustawy o VAT, to brak na niej NIPu nabywcy nie pozbawia prawa do odliczenia podatku.

NIP na fakturze – uzupełnienie

Mimo że – jak wskazano powyżej – faktura bez NIP nie wyklucza zasadniczo możliwości odliczenia VAT naliczonego, konieczne jest zadbanie o poprawność dokumentacji. Dlatego też przedsiębiorca, który otrzymał fakturę z bez NIP, powinien postarać się jak najszybciej uzupełnić dane.

Skorygowania faktury w przypadku braku NIP można dokonać na dwa sposoby – poprzez:

• Notę korygującą, wystawioną przez nabywcę i zaakceptowaną przez sprzedającego
• Fakturę korygującą dane formalne, wystawioną przez sprzedawcę i zaakceptowaną przez nabywcę.

Korygującego dokumentu nie księgujemy oddzielnie – należy go podpiąć do pierwotnej faktury i całość umieścić w dokumentacji firmy.