Wiele informacji można uzyskać m.in. z analizy wskaźnikowej, która jest jednym ze sposobów oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. W jaki sposób ją wykonać? O tym poniżej!
Czym jest ocena finansowa?
Ocena finansowa firmy polega na analizie m.in. jej wyników, środków przeznaczanych na realizację określonych celów, posiadanego kapitału, obrotów, strat itd. Przeprowadza się ją, aby wykryć wszelkie nieprawidłowości związane z finansami przedsiębiorstwa i wprowadzeniu potrzebnych zmian do dalszego rozwoju.
Najistotniejsze informacje o sytuacji finansowej firmy pozyskuje się z bilansu, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych.
Czym jest analiza wskaźnikowa?
Jest ona jedną z metod pozwalających przedstawić sytuację wybranej działalności gospodarczej. Pozwala uzyskać dane o płynności, zadłużeniu, opłacalności i wielu innych obszarów dotyczących prowadzenia biznesu.
Analiza wskaźnikowa polega na porównaniu danych finansowych pochodzących ze sprawozdań przedsiębiorstwa, które zazwyczaj można znaleźć w rejestrach internetowych.
Wskaźniki oceny sytuacji finansowej
Różnicujemy je na statyczne i dynamiczne oraz względne i bezwzględne. Wskaźniki statyczne wykorzystują informacje zawarte w rachunku zysków i strat, z kolei wskaźniki dynamiczne – rachunku przepływów pieniężnych.
Wskaźniki bezwzględne odnoszą się do posiadanych przez firmę środków finansowych. Na tej podstawie obliczane są wskaźniki względne, których wartość jest ilorazem wskaźników bezwzględnych.
Poszczególne wskaźniki można podzielić na grupy, w zależności od obszaru, jaki chcemy przeanalizować. W celu oceny efektywności działań podejmowanych przez przedsiębiorstwo warto zbadać jego rentowność, natomiast informacje o wypłacalności uzyskasz poprzez weryfikację płynności finansowej i stopnia zadłużenia.
Zadłużenie
W celu poznania stopnia zadłużenia firmy i zdolności do spłaty zobowiązań należy przyjrzeć się np.:
- Wskaźnikowi ogólnego zadłużenia, który przedstawia stosunek zobowiązań i rezerw na zobowiązania do wszystkich posiadanych aktywów. Im wyższa wartość tego wskaźnika, tym większy dług przedsiębiorstwa;
- Wskaźnikowi udziału zobowiązań długoterminowych dostarczający informacji o pokryciu tych zobowiązań kapitałem własnym.
Płynność finansowa
Do jej zbadania musimy znać wartość np.:
- Bieżącej płynności finansowej, która określa, w jakim stopniu aktywa bieżące pokrywają zobowiązania firmy.
Rentowność
Do określenia rentowności firmy należy zwrócić uwagę na wyniki sprzedaży, zyski oraz sposób dysponowania własnym kapitałem. Będą to wskaźniki rentowności:
- sprzedaży (ROS) – jest stosunkiem zysku netto do przychodów netto ze sprzedaży;
- kapitału własnego (ROE) – przedstawia, ile wynosi zwrot z kapitału wkładanego przez przedsiębiorcę;
- aktywów (ROA) – określa relację zysku netto do zasobów finansowych, generujących ten zysk.
Sprawność działania na rynku
Umożliwia sprecyzowanie, jak sprawnie firma funkcjonuje w otoczeniu biznesowym. Wyróżniamy tutaj wskaźniki:
- cyklu należności – przedstawia, ile dni zajmuje otrzymanie zapłaty od dnia sprzedaży;
- cyklu zapasów – wyznacza, ile dni firma przechowuje zapasy w skali roku;
- wydajności pracy – jest stosunkiem przychodów ze sprzedaży do przeciętnej liczby pracowników.
Przykład oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa
Poniżej przedstawimy w kilku krokach, w jaki sposób przeprowadzić ocenę sytuacji finansowej firmy X, wykorzystując analizę wskaźnikową.
- Porównaj stan rzeczywisty z planem
- Przejrzyj bilans firmy
- Przejrzyj rachunek zysków i strat
- Przeanalizuj rachunek przepływów pieniężnych
- Obliczenie wartości wskaźników finansowych
Przed rozpoczęciem działalności powinieneś mieć opracowany plan i prognozy swoich wyników. Jest to niezbędne, aby móc w dalszej kolejności zweryfikować, czy na późniejszych etapach, czy Twoje cele zostały zrealizowane, w jakim stopniu i co należy poprawić.
Bilans dostarczy Ci ogólny obraz sytuacji finansowej – ile aktywów, a ile należności posiada Twoja firma.
Porównując rachunek zysków i strat, możesz dowiedzieć się, czy wydatki firmy nie nadwyrężają jej budżetu, czy cele sprzedażowe są realizowane?
Obejmuje on wpływy pieniężne oraz koszty, które poniosła firma w danym roku rozliczeniowym.
Posłuż się zebranymi danymi do obliczenia określonych wskaźników. W zależności od otrzymanych wyników będziesz w stanie określić kondycję swojej działalności i jeżeli to konieczne, znaleźć przyczyny nieprawidłowości i wprowadzić zmiany. W analizie weź również pod uwagę wpływ czynników zewnętrznych oraz sytuację swojej konkurencji.
W przykładzie przedstawimy sposoby obliczania i interpretacji jedynie kilku wskaźników, o których mowa jest powyżej.
- Wskaźnik ogólnego zadłużenia
- Wskaźnik udziału zobowiązań długoterminowych
- Wskaźnik bieżącej płynności finansowej
- Wskaźnik rentowności sprzedaży (ROS)
- Wskaźnik rentowności kapitału własnego (ROE)
- Wskaźnik rentowności aktywów (ROA)
Im wartość wskaźnika bliższa 1, tym przedsiębiorstwo jest bardziej zadłużone.
Kapitał własny można przedstawić jako różnicę aktywów i zobowiązań firmy.
Analogicznie, im bliżej wartości 1, tym większe zadłużenie przedsiębiorstwa.
Wartość powyżej 2,0 świadczy o nadpłynności, która również nie jest korzystna, gdyż posiadane środki powinny być wykorzystywane do inwestycji.
Wskaźnik poniżej 1,2 oznacza złą sytuację finansową i występuje ryzyko bankructwa.
Taki wynik oznacza, że każda wydana złotówka przez firmę wypracowała 25 groszy zysku.
Im niższa wartość tego wskaźnika, tym większą wartość sprzedaży powinniśmy osiągnąć, aby utrzymać rentowność.
Wyższa wartość tego wskaźnika oznacza lepszą sytuację przedsiębiorstwa. Z tego względu jako punkt odniesienia należy traktować dane finansowe z lat poprzednich. W tym przypadku nie przyjmuje się przedziału, w którym powinniśmy się mieścić – możemy otrzymać również wartości ujemne, co świadczy o ponoszonych stratach.
Im więcej wynosi wartość wskaźnika, tym korzystniejsza sytuacja firmy. Podobnie jak powyżej, w tym przypadku należy porównywać otrzymane dane z lat wcześniejszych.
Ocena sytuacji finansowej – podsumowanie
Analiza wskaźnikowa przedsiębiorstwa jest jednym ze sposobów, służących do określenia sytuacji finansowej firmy. Kluczowymi czynnikami w prawidłowym jej użyciu są przede wszystkim prawidłowo sporządzone sprawozdania finansowe oraz wyliczenie określonych wartości. Ponadto istotna jest interpretacja otrzymanych danych, ponieważ od niej zależy przyszłość przedsiębiorstwa. W celu uzyskania obiektywnej oceny warto pamiętać również o ogólnej sytuacji gospodarczej i innych czynnikach zewnętrznych, które mogą mieć wpływ na stan firmy oraz porównywać otrzymane wyniki z konkurencyjnymi podmiotami.
Wbrew pozorom nie każdy właściciel biznesu na początku swojej drogi posiada wymaganą wiedzę czy umiejętności w tematyce finansów przedsiębiorstwa. Na jakie kwestie powinieneś zwrócić uwagę prowadząc działalność gospodarczą? Zajrzyj do artykułu o zarządzaniu firmowymi finansami!