Odstąpienie od umowy. Kiedy i w jaki sposób można odstąpić od umowy? Wzór do pobrania

Odstąpienie od umowy

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny reguluje kwestie związane z odstąpieniem od umowy. Co więcej, w przepisach prawa cywilnego wyróżnić należy dwa rodzaje odstąpienia od umowy:

• umowne prawo odstąpienia od umowy;
• ustawowe prawo odstąpienia od umowy.

Umowne prawo odstąpienia od umowy

Umowne prawo odstąpienia od umowy to nic innego jak postanowienie umowne, które umożliwia jednej ze stron albo obu stronom razem odstąpić od umowy w konkretnym terminie określonym umową. Aby było ono skuteczne, to strona chcąca odstąpić od umowy musi złożyć oświadczenie woli drugiej stronie przed upływem zastrzeżonego w umowie terminu. Jeśli takie oświadczenie zostanie złożone po upływie terminu określonego umową, to będzie ono nieważne.

Odstąpienie od umowy zasadniczo kojarzy się z umową sprzedaży, ale można odstąpić od każdej umowy zobowiązaniowej, np. umowy o zakazie konkurencji, umowy o roboty budowlane.

Dodatkową modyfikacją umownego prawa odstąpienia od umowy jest możliwość określenia w umowie zapłaty odstępnego. Odstępne to suma pieniężna, którą należy zapłacić w przypadku wykonania prawa do odstąpienia od umowy. Strony mogą w umowie wskazać, że odstąpienie od umowy będzie możliwe po zapłacie odstępnego w kwocie X zł. Tym samym oświadczenie o odstąpieniu będzie skuteczne tylko wtedy, gdy zostało złożone jednocześnie z zapłatą odstępnego.

Wzór odstąpienia od umowy

Przykład zapisu umownego prawa odstąpienia od umowy

Kupujący jest uprawniony do odstąpienia od umowy bez podawania przyczyn w terminie 14 dni od dnia zawarcia niniejszej umowy.

Kupujący może odstąpić od umowy w przypadku gdy:

1. przedmiot sprzedaży zawiera wady fizyczne trudne do usunięcia;
2. przedmiot sprzedaży nie spełnia swoich funkcji;
3. sprzedający opóźnia się z wydaniem przedmiotu umowy sprzedaży w terminie dłuższym niż 14 dni od dnia zawarcia umowy sprzedaży.
4. (inne przyczyny) ______________________.

Kupujący może odstąpić od umowy, z przyczyn wskazanych w ustępie 2., w ciągu ______ dni od dnia wystąpienia ww. zdarzenia nie później jednak niż do dnia _________.

Odstąpienie od umowy wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.

Ustawowe prawo odstąpienia od umowy

Ustawowe przesłanki do odstąpienia od umowy uregulowane są w przepisie art. 491 Kodeksu cywilnego. Przepis ten ma zastosowanie, gdy jedna ze stron dopuszcza się zwłoki w wykonaniu zobowiązania wynikającego z umowy wzajemnej, a druga strona wyznacza jej termin do wykonania zobowiązania, z tym zastrzeżeniem, że w przypadku upływu tego terminu, to strona ta będzie miała możliwość odstąpienia od umowy. Może również bez wyznaczenia terminu dodatkowego bądź po jego bezskutecznym upływie żądać wykonania zobowiązania i naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.

Tym samym przesłankami odstąpienia od umowy na podstawie powyższej regulacji są:

• zwłoka jednej strony w wykonaniu zobowiązania wynikającego z umowy wzajemnej;
• złożenie przez drugą stronę (tę poszkodowaną):
  • oświadczenia o wyznaczeniu odpowiedniego dodatkowego terminu do wykonania zobowiązania;
  • pouczenia, iż w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu strona ta będzie uprawniona do odstąpienia od umowy.

W zakresie świadczeń podzielnych prawo do odstąpienia od umowy przysługuje, gdy jedna ze stron popadła w zwłokę w stosunku do części świadczenia. Wówczas druga strona może albo odstąpić co do części niespełnionego świadczenia, albo co do pozostałej części świadczenia, które nie jest spełnione.

Inne przykłady ustawowego odstąpienia od umowy:

• ustawowe odstąpienie od umowy sprzedaży,
• ustawowe odstąpienie od umowy o dzieło,
• ustawowe prawo odstąpienia od umowy przenoszącej własność nieruchomości.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat umowy sprzedaży, w tym jak od niej odstąpić, to przejdź tutaj.

Zasadniczym skutkiem odstąpienia od umowy wzajemnej jest zwrot drugiej stronie wszystkiego, co strona odstępująca od niej otrzymała.

Roszczenie o naprawienie szkody dotyczy wszelkich szkód powstałych w wyniku braku skutecznej realizacji zobowiązania. Stronie odstępującej od umowy wzajemnej przysługują dwa osobne roszczenia:

• roszczenie o zwrot tego, co strona odstępująca świadczyła na rzecz drugiej strony;
• roszczenie o naprawienie szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.

Warto również zapamiętać, że istnieje możliwość zastrzegania kary umownej na okoliczność ewentualnego odstąpienia od umowy.

Odstąpienie od umowy zawartej na odległość

W zakresie odstąpienia od umowy zawartej na odległość wskazać należy w pierwszej kolejności, czym jest taka umowa. W tym zakresie należy odnieść się do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta, które definiuje umowę zawartą na odległość. Jest nią zatem umowa zawarta z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.

Uznanie danej umowy za umowę zawartą na odległość wymaga kumulatywnego spełnienia następujących warunków:

• zawarcia umowy pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem;
• zawarcia umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość;
• zawarcia umowy przy fizycznej obecności stron;
• zawarcia umowy przy pomocy środka lub środków porozumiewania się na odległość.

Po zawarciu takiej umowy konsument ma 14 dni na złożenie ewentualnego oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Podsumowanie

Odstąpienie od umowy jest prawem chroniącym interes stron danej umowy wzajemnej. Możemy odstąpić od umowy zawartej w sposób tradycyjny, ale i również takiej zawartej na odległość. Jednakże prawo odstąpienia od umowy jest możliwe po spełnieniu uzasadnionych albo wymaganych prawem przesłanek.