Pożyczka od członka rodziny a PCC

Zawarcie umowy pożyczki powoduje obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Jednak jeżeli do tego typu transakcji dochodzi między krewnymi, zastosowanie może znaleźć zwolnienie przewidziane w ustawie o PCC. Czy wszystkie pożyczki od członków rodziny mogą z niego korzystać? Jakie warunki należy spełnić, by nie płacić PCC?

Pożyczka od członka rodziny – kiedy możliwe zwolnienie z PCC?

To, czy pożyczka od członka rodziny będzie podlegała zwolnieniu z podatku od czynności cywilnoprawnych, zależy przede wszystkim od stopnia pokrewieństwa między pożyczkobiorcą a pożyczkodawcą. Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 10 lit. b ustawy o PCC, z podatku od czynności cywilnoprawnych zwolnione są umowy pożyczki pieniężnej zawarte pomiędzy osobami należącymi do I grupy podatkowej.

Kogo zaliczamy do pierwszej grupy podatkowej?

Jest to tzw. najbliższa rodzina, czyli:

• obecny małżonek
• zstępni (czyli np. syn, córka, wnuki, prawnuki)
• wstępni (czyli np. matka, ojciec, dziadkowie)
• rodzeństwo
• ojczym, macocha
• teściowie
• pasierb
• zięć, synowa

W przypadku umów pożyczki z członkami rodziny spoza I grupy podatkowej (oraz z osobami niespokrewnionymi) limit zwolnienia z PCC wynosi 5 000 PLN, jeżeli pożyczki udziela jedna osoba lub 25 000 PLN, gdy wierzycieli jest więcej.

Zwolnienie dla I grupy podatkowej – pamiętaj o limicie!

W tym miejscu należy podkreślić, że ustawodawca przewidział limit pożyczki od członka rodziny (z I grupy podatkowej) bezwarunkowo podlegającej zwolnieniu z PCC, który wynosi 9 637 PLN. Jeżeli umowa przewiduje pożyczkę wyższą niż wskazana kwota, wówczas by możliwe było skorzystanie ze zwolnienia, pożyczkobiorca powinien spełnić dodatkowe warunki, czyli:

• w ciągu 14 dni od zawarcia umowy złożyć w urzędzie skarbowym wypełniony formularz PCC-3,
• przedłożyć w urzędzie dowód otrzymania środków (np. potwierdzenie przelewu).

Pożyczka od członka rodziny z I grupy – niedopełnienie warunków zwolnienia

W sytuacji, gdy umowa pożyczki między członkami rodziny z pierwszej grupy podatkowej przekracza ww. limit i nie zostały spełnione wskazane warunki skorzystania ze zwolnienia lub też została ona zawarta z krewnym spoza pierwszej grupy podatkowej, wówczas pożyczkobiorca ma obowiązek w ciągu 14 dni od zawarcia umowy złożyć deklarację PCC-3 oraz opodatkować otrzymaną kwotę. PCC od tego typu umów wynosi 2%.