Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą mogą lub muszą być czynnymi podatnikami VAT, bądź korzystają ze zwolnienia od tego podatku na mocy przepisów. Rozliczenia związane z podatkiem VAT są w sposób syntetyczny opisane w ustawie o VAT. Jednak czytanie przepisów sprawia wiele problemów nawet prawnikom, a co dopiero przedsiębiorcom. Dzisiaj będziemy szukali odpowiedzi na pytanie, czy powinien zostać rozliczony podatek VAT po śmierci przedsiębiorcy.
Śmierć przedsiębiorcy a ustawy podatkowe
W ustawie o podatku VAT (art. 14) wymienione są przypadki, w których towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W tym katalogu nie została wymieniona śmierć podatnika. W związku z powyższym brak jest podstawy do nałożenia na spadkobiercę obowiązku sporządzenia spisu z natury na potrzeby podatku VAT i zapłaty od tego remanentu podatku naliczonego do urzędu skarbowego.
Również w ustawie Ordynacja podatkowa nie ma przepisów, które nakładałyby na spadkobiercę odpowiedzialności za zobowiązania, które powstały po śmierci spadkodawcy. Odpowiedzialność spadkobiercy jest ograniczona do zobowiązań powstałych za życia spadkodawcy.
Rozliczenie podatku VAT po śmierci przedsiębiorcy
W ustawie o podatku VAT zawarta jest informacja, że w przypadku śmierci przedsiębiorcy naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru podatników VAT (art. 96 ust. 7).
Jak już wspomnieliśmy powyżej, nie ma również w ustawie wzmianki o konieczności rozliczenia podatku VAT od towarów, które nie zostały sprzedane za życia przedsiębiorcy. Obowiązek podatkowy w VAT dotyczy podatnika, o którym jest mowa w art. 15 ustawy, musi być to m.in. osoba fizyczna, wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Po wykreśleniu z rejestru podatników VAT na skutek śmierci nie ma więc podmiotu, który jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT.
Konkludując, po śmierci przedsiębiorcy spadkobiercy nie mają obowiązku składania deklaracji podatkowych VAT (nie ma podatnika VAT), jak również zapłaty podatku VAT od towarów znajdujących się w firmie na dzień śmierci podatnika. W takich sytuacjach to organ podatkowy wyda decyzję dla spadkobierców, w której wskaże prawidłową kwotę podatku VAT za ostatni okres rozliczeniowy.