Rzeczywistość pandemiczna, w której żyjemy wymusza zmiany na różnych polach. Wielu pracowników i pracodawców znalazło się w sytuacji, do jakiej nie byli przygotowani. Na stałe wpisało się już pojęcie pracy zdalnej, które ma być uregulowane również w ustawie Kodeks pracy. Dopóki jednak jeszcze nie mamy przepisów musimy korzystać z rozwiązań zastępczych. W dzisiejszej publikacji będziemy odpowiadać na pytanie, kiedy mamy do czynienia z wypadkiem przy pracy zdalnej.
Co to jest wypadek przy pracy?
Wypadek przy pracy można określić jako nagłe, nieprzewidziane zdarzenie, najczęściej spowodowane czynnikami zewnętrznymi. W ustawie Kodeks pracy zostało zapisane, że sposób i tryb postępowania przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy ustala się na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy. Oceną, czy mamy do czynienia z wypadkiem przy pracy, zajmuje się zespół powypadkowy.
Jak jednak postąpić, jeżeli dojdzie do wypadku przy pracy zdalnej, tego nie wiemy. Zarówno pracodawcy, jak i pracownicy zastanawiają się, jak powinni się zachować w takiej sytuacji.
Zapytanie do Ministra rozwoju, pracy i technologii
W zapytaniu poselskim z dnia 11.12.2020 r. w tej sprawie skierowanym do Ministra RPiT pojawiły się następujące pytania:
- Czy są prowadzone prace nad nowymi przepisami w Kodeksie pracy, jeśli tak to od kiedy zaczną obowiązywać.
- Czy w sytuacji, gdy dojdzie do wypadku podczas pracy zdalnej można wymagać od pracownika wpuszczenia inspektora Państwowej Inspekcji Pracy do mieszkania prywatnego?
- Czy można żądać od pracownika zorganizowania miejsca pracy zgodnie z wymogami bhp?
- Czy uszkodzenie ciała podczas pracy zdalnej będzie traktowane tak jak wypadek przy pracy?
Szczegółowe pytania przedstawione zostały w linku, a poniżej odpowiedzi w tym temacie.
Stanowisko Ministerstwa w sprawie wypadku przy pracy zdalnej
W odpowiedzi wskazano, że obecnie regulacje dotyczące pracy zdalnej zostały jedynie uregulowane w ustawie o COVID-19. Podkreślono również, że pracodawca ma ograniczone możliwości w zakresie organizowania stanowiska pracy oraz kontrolowania stanu bhp, co nie oznacza, że pracownik czy pracodawca są zwolnieni ze stosowania przepisów Prawa pracy, w tym również bhp. Dlatego jeżeli dojdzie do wypadku przy pracy, pracodawca jest zobowiązany do:
- Powołania zespołu powypadkowego, sporządzenie protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, według ustalonego wzoru.
- Na podstawie ustaleń takiego zespołu pracownik nabywa lub nie prawo do świadczeń z tego tytułu.
- Państwowa Inspekcja Pracy jest informowana przez pracodawcę o wypadku przy pracy tylko w sytuacji, gdy jest to wypadek śmiertelny, ciężki lub zbiorowy, lub o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki.
W odpowiedzi znalazła się również informacja, że obecnie toczą się dyskusje na temat regulacji dotyczących pracy zdalnej w Kodeksie pracy. Na obecną chwilę jest to ministerialny projekt roboczy skierowany do Zespołu Problemowego ds. prawa pracy Rady Dialogu Społecznego (RDS). Dopiero wypracowanie pewnych rozwiązań w tym obszarze umożliwi wszczęcie dalszych prac legislacyjnych.
Na pewno powrócimy do tego tematu, jak pojawią się konkretne propozycje regulacji, które z większą szczegółowością wskażą, jak postępować w takich sytuacjach.