Sprzedaż towarów zagranicznemu kontrahentowi na terenie jego kraju

Przedsiębiorcy coraz częściej i chętniej wychodzą ze sprzedażą poza granice kraju, żeby zyskać nowe rynki zbytu. Mamy wówczas bardzo często do czynienia z rozliczaniem transakcji zagranicznych, co do których obowiązują nieco odmienne zasady opodatkowania. W dzisiejszej publikacji przyjrzymy się, w jaki sposób potraktować sprzedaż towarów na rzecz zagranicznego kontrahenta na terenie zagranicy.

Kiedy może dojść do sprzedaży towarów na rzecz kontrahenta z zagranicy na terenie zagranicy?

Polski przedsiębiorca może dokonywać wiele różnego rodzaju transakcji zarówno na terenie Polski, ale również poza granicami kraju, co oczywiście ma rzadziej miejsce. Jeżeli chodzi o okoliczności sprzedaży na rzecz zagranicznego kontrahenta na jego terenie, to mogą to być przykładowo następujące okoliczności:

• przedsiębiorca uczestniczy w targach poza terytorium Polski,
• firma rozpoczyna sprzedaż na Amazon w modelu FBA,
• firma posiada zarejestrowany oddział firmy lub magazyny poza terytorium kraju.

W takich przypadkach nastąpi wywiezienie towarów poza terytorium Polski i będziemy mieli do czynienia ze sprzedażą w innym kraju Unii Europejskiej lub poza UE.

Przykład 1

Pan Michał podjął decyzję o udziale w zagranicznych targach na terenie Niemiec, gdzie będzie wystawiał swoje towary. Podczas targów może dojść do sprzedaży oferowanych towarów, czego nie można wykluczyć. Może to być sprzedaż zarówno dla firm, jak i osób nieprowadzących działalności gospodarczej.

Przykład 2

Pan Adam chce rozpocząć sprzedaż na platformie Amazon w modelu FBA. W dużym uproszczeniu taka sprzedaż polega na wysyłce towarów z różnych magazynów Amazona znajdujących się na terytorium UE. W ramach tej współpracy Amazon będzie pakował i wysyłał towar przykładowo z magazynu w Czechach do firmy w Czechach, ale również na rzecz konsumenta w Czechach.

Przykład 3

Pan Andrzej wynajął magazyn na terytorium Francji, z którego będzie sprzedawał swoje towary zarówno na rzecz firm, jak i konsumenta na terenie Francji.

W opisanych powyżej sytuacjach polski przedsiębiorca będzie musiał wiedzieć i pamiętać o pewnych kluczowych kwestiach.

Wywóz towarów poza granice kraju na terytorium UE

Sposób rozliczania sprzedaży poza granicami kraju należy rozpoznać w kilku płaszczyznach. Pierwszą z nich jest zasada rozliczania wywozu własnych towarów poza granice kraju. Zobaczmy, co na ten temat mówi ustawa o podatku VAT, jeżeli będziemy wywozić towary na terytorium innego kraju UE.

Oznacza to, że również w takim przypadku polski przedsiębiorca musi rozpoznać i wykazać transakcje WDT, którą określa się jako nietransakcyjne WDT. Co to oznacza w praktyce? Otóż w takich przypadkach zarówno nabywca, jak i sprzedawca to jest ten sam podmiot. Jedyna zmiana jest taka, że jako sprzedawca identyfikuje się polskim numerem NIP, natomiast jako nabywca numerem NIP z innego kraju UE. W tym miejscu już widzimy, że musi dojść do rejestracji w podatku VAT na terytorium innego kraju UE, do którego przewozimy nasze towary. Na terytorium innego kraju UE rozliczymy również nietransakcyjne WNT, czyli wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Na gruncie podatku VAT takie rozliczenia będą neutralne podatkowo, nie powstanie żadne zobowiązanie VAT do zapłaty pod warunkiem, że będzie wykazane w deklaracjach VAT, zarówno w Polsce, jak i w innym kraju UE. Dodatkowo, żeby to była transakcja neutralna podatkowo, to przedsiębiorca musi być czynnym podatnikiem VAT z prawem do odliczenia podatku VAT naliczonego, takiego jak od zakupów w 100%.

Przykład 4

Przedsiębiorca z Polski podjął decyzję o udziale w targach na terenie Niemiec. Na targach będzie prezentował własne towary, które musi przetransportować do Niemiec. W takim przypadku musi pamiętać o wcześniejszej rejestracji do niemieckiego podatku VAT, trzeba brać pod uwagę, że okres potrzebny do rejestracji może potrwać od 6 do nawet 14 tygodni. Jak już będzie posiadał niemiecki numer VAT UE, to wówczas rozliczenie takiego przemieszczania towarów będzie wyglądało następująco:

1. Nietransakcyjne WDT zostanie wykazane w polskiej informacji podsumowującej VAT UE z niemieckim numerem NIP UE – w momencie przemieszczania własnych towarów na terytorium Niemiec.
2. Nietransakcyjne WNT zostanie rozliczone w niemieckiej deklaracji VAT, sprzedawcą i nabywcą będzie ten sam podmiot – polski przedsiębiorca tylko z różnymi numerami NIP UE.

Zobaczmy teraz jak będzie wyglądała sprzedaż na rzecz kontrahenta z zagranicy na terenie zagranicy.

Wywóz towarów poza granice kraju – poza terytorium UE

Może się też tak zdarzyć, że dochodzi do wywozu towarów z terytorium Polski na terytorium tzw. kraju trzeciego, czyli poza UE. W tym przypadku trzeba najpierw ustalić, czy dochodzi do eksportu towarów, spójrzmy na definicję ustawową:

Pod pojęciem eksportu towarów – rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium Polski poza terytorium Unii Europejskiej przez:

• dostawcę lub na jego rzecz, lub
• nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z pewnymi wyłączeniami – jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych.

Z kolei pod pojęciem dostawy towarów należy rozumieć, jako przekazanie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, czyli dochodzi do zmiany właściciela. W naszym konkretnym przypadku taka sytuacja nie występuje, ponieważ właścicielem jest cały czas polski przedsiębiorca. Można więc uznać, że nie mamy do czynienia w takim przypadku z eksportem. Nie jest to zbyt powszechna praktyka, przepisy na ten temat się nie wypowiadają, dlatego zawsze w takich sytuacjach szukamy odniesienia do stanowiska organów podatkowych. W jednej z interpretacji nr 0112-KDIL1-3.4012.453.2021.1.MR z dnia 25.11.2021 r. skierowano zapytanie w podobnej sprawie do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. We wniosku zostało zadane pytanie odnośnie wywozu własnych towarów przedsiębiorcy z Polski do magazynu w kraju poza UE, cały czas towar stanowi własność polskiej firmy. Do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel dochodzi dopiero na terenie tego kraju trzeciego, o ile towar zostanie sprzedany. Przedsiębiorca stał na stanowisku, że taka transakcja nie stanowi eksportu towarów i Dyrektor KIS uznał jego stanowisko za prawidłowe. W tej sytuacji należałoby uznać, że do opodatkowania towarów dojdzie dopiero na terytorium państwa trzeciego i taka sprzedaż powinna być tam opodatkowana. W innej interpretacji z dnia 02.09.2019 r. nr 0114-KDIP1-2.4012.376.2019.1.KT Dyrektor KIS potwierdził, że taki wywóz nie musi być wykazywany w JPK_V7, będzie on natomiast potwierdzony przez właściwy organ celny.

Odkąd Wielka Brytania wyszła z UE zmieniały się również zasady rozliczania dokonywanych transakcji pomiędzy naszymi krajami. Od 2021 roku GB jest traktowana jako kraj trzeci i również w tym przypadku będą obowiązywały takie same zasady, jak opisane powyżej. Co do rozliczania podatku VAT przez polskiego przedsiębiorcę poza terytorium UE, to będą miały zastosowanie przepisy tego innego kraju.

Sprzedaż towarów na rzecz kontrahenta z zagranicy na terenie zagranicy

Jeżeli będziemy mieli do czynienia z taką sytuacją, że dojdzie do sprzedaży naszych towarów na terenie innego kraju UE, czy też poza UE, wówczas takie transakcje na gruncie podatku VAT powinny zostać rozliczone w tym innym kraju UE.

Przykład 5

Pani Justyna postanowiła wziąć udział w targach organizowanych w Czechach. Dokonała stosownie wcześniej rejestracji do podatku VAT, żeby móc rozliczyć nietransakcyjne WDT i WNT. Na targach doszło do sprzedaży wystawianych towarów. W takim przypadku pani Justyna powinna udokumentować taką sprzedaż fakturą VAT wystawioną zgodnie z przepisami obowiązującymi w Czechach i wykazać ją w czeskiej deklaracji VAT. Na wystawianej fakturze znajdą się stawki podatku VAT, jakie obowiązują w Czechach. Takie rozliczenie będzie obejmowało zarówno przedsiębiorców, jak i konsumentów z Czech.

Podsumowanie

Jeżeli towary przedsiębiorcy będą wywożone poza terytorium Polski, to zawsze należy w pierwszej kolejności sprawdzić, jak będzie wyglądało rozliczenie takiej transakcji, szczególnie z punktu widzenia podatku VAT. Jak widać wywóz towarów na terytorium innego kraju UE wiąże się z szeregiem dodatkowych i czasochłonnych obowiązków. W takich przypadkach należy o tym wiedzieć i pamiętać stosownie wcześniej, żeby zdążyć z dopełnieniem formalności związanych z rejestracją do podatku VAT. Nie można w tym miejscu nie wspomnieć o dodatkowych kosztach, które są związane zarówno z procesem rejestracji, jak i składania deklaracji VAT. W przypadku sprzedaży poza terytorium UE przedsiębiorca musi poznać zasady rozliczania podatku VAT, jakie z kolei tam obowiązują. Przede wszystkim musi ustalić, czy jest obowiązek rejestracji do podatku VAT, składania rozliczenia i dokonania zapłaty podatku. Sprzedaż na rzecz kontrahenta z zagranicy na terenie zagranicy będzie rozliczana według przepisów obowiązujących w innym kraju, bez względu na to czy to będzie teren UE, czy poza UE. Jak widać sprzedaż w takiej formule na terenie zagranicy rodzi sporo dodatkowych obowiązków i wymaga znajomości przepisów, nie tylko krajowych. Przed podjęciem decyzji o takiej sprzedaży przedsiębiorca powinien dokładnie zapoznać się ze swoimi obowiązkami. Niektóre z nich zostały opisane w publikacji, jednak wiedzę na temat rozliczania VAT w innym kraju UE przedsiębiorca musi zdobyć z innego źródła.