Małgorzata Jagusiak
Po zmianach wprowadzonych przez Polski Ład na przedsiębiorców zostało nałożonych sporo dodatkowych obowiązków. Nas będzie interesowało rozliczanie składki zdrowotnej na nowych zasadach. Obecnie poza miesięcznymi deklaracjami składami do ZUS trzeba będzie jeszcze składać roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne. W dzisiejszej publikacji zastanowimy się, co się stanie z rozliczeniem składki zdrowotnej w przypadku korekty zeznania za 2022 rok.
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej jest dokonywane po raz pierwszy za 2022 rok, nic więc dziwnego, że budzi tyle emocji. Po raz pierwszy przedsiębiorcy będą dokonywać obliczania rocznej składki zdrowotnej i przekazywać je do ZUS. Ile powinna wynosić roczna podstawa wymiaru składki zdrowotnej można w szczegółach dowiedzieć się z ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W zależności od tego, jaką formę opodatkowania wybraliśmy, według takich zasad będzie też obliczana składka zdrowotna.
| Roczna podstawa wymiaru składki zdrowotnej: |
|---|
| Podatek według skali podatkowej i podatek liniowy – dochód osiągnięty z tytułu prowadzonej działalności z uwzględnieniem różnic wynikających z przepisów |
| Zryczałtowany podatek dochodowy – iloczyn miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i kwoty odpowiadającej 60%; 100% i 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku w zależności od kwoty osiągniętych przychodów |
Żeby tego było mało, jeszcze za 2022 rok przedsiębiorca może podjąć decyzję o wstecznej zmianie formy opodatkowania i ma na to czas do upływu złożenia zeznania rocznego za 2022 rok, w 2023 roku jest to 2 maja.
Decyzja o zmianie formy opodatkowania wstecznie nie pozostaje bez wpływu na rozliczenie roczne składki zdrowotnej.
Czy można szybciej rozliczyć roczną składkę zdrowotną?
Jeżeli chodzi o wcześniejsze rozliczenie rocznej składki zdrowotnej, to ustawodawca nie daje nam tutaj wielkiego wyboru. Rozliczenie jest ujmowane w deklaracji ZUS DRA/RCA za kwiecień, a więc nie można tego zrobić wcześniej ani później niż za ten okres. Dopiero w momencie, jak będzie przygotowana kompletna deklaracja wykażemy w niej dochód całoroczny do składki zdrowotnej (skala podatkowa, podatek liniowy) lub przychód na ryczałcie. Termin na zwrot nadpłaty zaczyna biec od 1 czerwca 2023 r., więc i tak go nie przyspieszymy. Pamiętajmy o zatwierdzeniu i przesłaniu wniosku o taki zwrot w granicznym terminie do 01.06.2023 r., w przeciwnym razie nadpłata pozostanie na koncie płatnika składek do wykorzystania na bieżące zobowiązania.
Korekta zeznania rocznego z działalności gospodarczej
Zgodnie z ustawą Ordynacja podatkowa przedsiębiorca ma prawo dokonać korekty rozliczenia rocznego do upływu terminu przedawnienia.
Oznacza to, że w każdym momencie przedsiębiorca ma prawo skorzystać z prawa do skorygowania wcześniej złożonego zeznania rocznego. Jak już wcześniej zostało to napisane za 2022 rok można zmienić formę opodatkowania na skalę podatkową w zeznaniu rocznym. Jednak korekty zeznania za 2022 rok składane po 2 maja 2023 r. w ciągu ustawowych 5 lat nie mogą dotyczyć zmiany formy opodatkowania. Dokonanie takiej zmiany jest możliwe tylko do 2 maja 2023 r.
Co się stanie ze składką zdrowotną w przypadku korekty zeznania za 2022 rok?
W przepisach ZUS dotyczących rocznego rozliczania składki zdrowotnej mamy jasny zapis o terminie rozliczenia jest to miesiąc, w którym upływa termin złożenia zeznania rocznego w podatku dochodowym. Co do korekty rozliczenia składki zdrowotnej, to można jej dokonać, ale jest na to bardzo krótki okres.
Na stronie ZUS w ostatnio zamieszczonych materiałach informacyjnych można przeczytać jeszcze dodatkowe informacje, że dokonując korekty zeznania rocznego w zakresie osiągniętego przychodu lub dochodu za dany rok przedsiębiorca powinien również skorygować roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne, przekazane w dokumentach ZUS DRA/RCA za kwiecień danego roku. Taką korektę można złożyć w terminie 5 lat od dnia, w którym upłynął termin na ich opłacenie.
Rozliczenie składki zdrowotnej w podatku dochodowym po złożonej korekcie zeznania
W wyniku korekty może powstać zarówno zaległość lub nadpłata w składce zdrowotnej. Na chwilę obecną jest za wcześnie, żeby jednoznacznie wskazać, w jaki sposób ZUS będzie przeprowadzał postępowania w sprawie korekty składki zdrowotnej za lata ubiegłe. Czy w decyzji będzie wskazana kwota nadpłaty do zwrotu, czy może będzie ona podlegała zaliczeniu na bieżące zobowiązania składkowe. Jak udało się ustalić na infolinii Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) złożenie korekty zeznania rocznego wraz ze skorygowaną składką zdrowotną będzie miało wpływ na bieżące rozliczenia w podatku dochodowym, które powinny być przeprowadzone w następujący sposób:
Zwrot nadpłaty W przypadku nadpłaty, jeżeli ZUS dokona zwrotu, należy otrzymaną kwotę doliczyć do przychodu w bieżącym okresie rozliczeniowym, tj. w dacie otrzymania zwrotu. | |
Zaliczenie nadpłaty na bieżące zobowiązania w ZUS Natomiast jeśli nadpłata składek ZUS będzie zaliczana na bieżące zobowiązania, to nie będzie można pomniejszać dochodu/przychodu do opodatkowania o uregulowane w ten sposób składki ZUS, ponieważ składka została odliczona w pierwotnym terminie zapłaty, o ile było wybrane opodatkowanie na podatku liniowym lub ryczałcie | |
Jeżeli powstanie zaległość – składka zdrowotna do dopłaty. | |
Podatek liniowy W tym przypadku przedsiębiorcy będą mogli pomniejszyć dochód o zapłaconą składkę zdrowotną w bieżącym okresie rozliczeniowym lub zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów za ten okres. Na podatku liniowym nie można zapomnieć o limitach odliczenia. W ocenie autora powinno to być dokonywane w oparciu o limity obowiązujące w roku dopłaty składki zdrowotnej | |
Ryczałt ewidencjonowany Przedsiębiorcy opłacający ryczałt pomniejszą przychód za bieżący okres o 50% zapłaconej składki zdrowotnej | |
Skala podatkowa Przedsiębiorcy na skali podatkowej są bez prawa do odliczania składki zdrowotnej i taka dopłata nie będzie stanowiła dla nich kosztu w PIT |
Jak widać złożenie korekty zeznania za 2022 rok, ale również w kolejnych latach będzie powodowało sporo zawirowań zarówno po stronie podatkowej, jak i składkowej.
Podsumowanie
W wyniku korekty zeznania podstawa do naliczania składki zdrowotnej może się okazać zarówno wyższa, jak i niższa a to oznaczałoby powstanie nadpłaty lub zaległości w składce zdrowotnej. W przepisach ZUS nie ma przepisów, które mówiłyby wprost, jaka będzie zasada postępowania w przypadku korekty składki zdrowotnej składanej po 30 czerwca danego roku podatkowego. Z wyjaśnień ZUS wynika, że będzie to droga postępowania, w wyniku którego najprawdopodobniej zostanie wydana decyzja. Przepisy zarówno podatkowe, jak i ZUS mówią wprost, że korekty rozliczeń można dokonywać zarówno w jednym, jak i drugim przypadku w okresie 5 lat. Jednak w obecnym kształcie każda korekta zeznania rocznego w działalności będzie się najczęściej wiązała również z korektą rocznej składki zdrowotnej w ZUS.
168 
Adrianna Glapiak
Zespół IFIRMA
Oliwia Józefowiak
