Czym są kluczowe czynniki sukcesu?
Kluczowe czynniki sukcesu (KCS) można określić jako te cechy organizacji, które mają dominujący wpływ na sukces w danej branży. Są one przydatne w kontekście osiągania przewagi konkurencyjnej, jednak mogą okazać się niewystarczające. Pełnią raczej funkcję swego rodzaju drogowskazu dla przedsiębiorców – na jakich sferach powinni się skupić i jakie problemy rozwiązać.
Analiza oparta na kryteriach KCS wiąże się z powszechnie znaną zasadą Pareto. Zgodnie z nią 20% wszystkich czynników odpowiada za 80% wyników i odwrotnie – 80% czynników wpływa na 20% rezultatów firmy. Oznacza to, że nie ma potrzeby analizować wszystkich obszarów, w których działamy. Najistotniejsze dla nas będą jedynie te umożliwiające dalszy rozwój i osiąganie nadrzędnej pozycji wobec konkurentów.
4 rodzaje kluczowych czynników sukcesu
Możemy wyróżnić 4 typy KCS, którym przedsiębiorstwa powinny się przyglądać, aby realizować swoje cele:
- czynniki branżowe – dotyczą specyfiki danej branży. Muszą zostać spełnione, aby utrzymać przewagę konkurencyjną np. wdrażanie innowacyjnych rozwiązań przez firmę technologiczną;
- czynniki strategiczne – wynikają z wybranej strategii przedsiębiorstwa i tego, w jaki sposób marka jest postrzegana oraz jakich odbiorców przyciąga;
- czynniki środowiskowe – odnoszą się do zewnętrznych wpływów, nad którymi nie mamy kontroli. Mogą to być zmiany w ustawodawstwie, kryzys gospodarczy, szybki postęp technologiczny itd. Ze względu na tę dynamikę warto zbierać i analizować dane o swoim otoczeniu, aby móc przygotować się na potencjalne ryzyko (przykładowo za pomocą analizy PEST);
- czynniki tymczasowe – dotyczą zwykle krótkotrwałych zmian (pozytywnych lub negatywnych) zachodzących w wewnętrznych strukturach firmy np. wzrost obrotu międzynarodowego spowodowany ekspansją na rynki zagraniczne.
Kluczowe czynniki sukcesu w zarządzaniu strategicznym
Zanim skupimy się na związku pomiędzy KCS a zarządzaniem strategicznym – wyjaśnijmy, co kryje się pod tym drugim pojęciem.
Czym jest zarządzanie strategiczne?
Zarządzanie strategiczne odnosi się do ciągłych działań organizacji mających na celu dostosowanie się i przetrwanie w warunkach rynkowych. Zważając na dynamikę zmian gospodarczych, koniecznością jest regularna weryfikacja efektów i szukanie nowych pomysłów na wzrost zysków.
Jak KCS wpływają na zarządzanie strategiczne?
KCS stanowią jedne z głównych elementów procesu kreowania strategii zarządzania. Pozostałymi składowymi są jej cele, zakres oferowanych produktów lub usług, obszar terytorialny działania firmy.
Przede wszystkim kluczowe czynniki sukcesu powinny odzwierciedlać cele strategiczne przedsiębiorstwa. Właściwe ich dobranie pozwoli określić, jakie kroki dana jednostka biznesowa musi podjąć, aby zrealizować wyznaczony plan i monitorować swoje postępy.
Jak wyróżnić kluczowe czynniki sukcesu?
- Misja i wartości przedsiębiorstwa
- Określ cele strategiczne przedsiębiorstwa, a następnie KCS
- Nadaj wagę swoim KCS
- Przypisz mierniki KPI do każdego czynnika sukcesu
Zastanów się, z jakimi wyzwaniami musi zmierzyć się Twój biznes? Co jest dla Ciebie priorytetem? Odpowiedzi na te pytania pomogą Ci określić misję i wartości, z którymi będziesz się identyfikować. Chcąc nabrać szerszej perspektywy, skorzystaj z analizy PEST, która wskaże Ci zewnętrzne bodźce, mogące mieć wpływ na sytuację firmy. Wykonaj również analizę SWOT, aby poznać jej mocne i słabe strony, możliwe zagrożenia, a także szanse rozwoju.
Sformułowanie misji i wartości ułatwią dobranie właściwych celów. Następnie pomyśl, w jaki sposób je urzeczywistnić? Rozwiązania, które przyjdą Ci do głowy, będą kluczowymi czynnikami sukcesu w zarządzaniu strategicznym Twojej działalności.
Ustal, które spośród wytypowanych propozycji są decydujące dla powodzenia Twojego biznesu. Dzięki temu będziesz wiedział jakim obszarom poświęcić więcej uwagi, a które nie mają większego znaczenia.
W celu nadzorowania swoich postępów możesz wykorzystać kluczowe wskaźniki efektywności (KPI). Dostarczają one informacji o poziomie skuteczności podejmowanych przez Ciebie kroków.
Kluczowe Czynniki Sukcesu MŚP a zarządzanie strategiczne
Małe i średnie przedsiębiorstwa, którym zależy na osiąganiu sukcesów stają przed podobnymi wyzwaniami co duże podmioty gospodarcze. Niezależnie o jakiej firmie mowa, jej kierownictwo musi podejmować określone decyzje. Aspektem je różnicującym to fakt, że zakres działania MŚP jest znacznie węższy – zwykle działają one na rynku lokalnym lub regionalnym. Brak rozgałęzienia działalności stanowi pewne ryzyko, ponieważ popełnienie błędu może przynieść bardziej dotkliwe konsekwencje. W związku z tym, w ich przypadku proces zarządzania strategicznego i dobór KCS są równie istotne.
W zależności od okresu obecności przedsiębiorstwa na rynku różne czynniki sukcesu będą decydować o jego rozwoju. W początkowej fazie główną rolę odgrywać będą:
- zdolności właściciela do gromadzenia informacji i podejmowaniu na ich podstawie trafnych decyzji; obranych celów;
- zasobów finansowych;
- zasobów biznesowych.
Po osiągnięciu względnej stabilizacji znaczenia nabierają:
- zdolności przywódcze i umiejętność delegowania obowiązków przez właściciela;
- zasoby ludzkie;
- zaplecze techniczne i informatyczne.
Z kolei na etapie dojrzałości firmy decydującym komponentem stają się zdolności strategiczne, które pozwolą na utrzymanie wysokiej pozycji w branży oraz dostrzeganie perspektyw na dalszy progres.
Jeśli przedsiębiorcy zależy na realizacji swojej koncepcji, powinien charakteryzować się poniższymi cechami:
- jest świadomy procesów, które w nim zachodzą, co ułatwia wprowadzanie ulepszeń;
- jest liderem w danym sektorze lub działa w niszy rynkowej;
- myśli globalnie i szuka rozwiązań jak różnicować swoje produkty czy usługi;
- uwzględnia interes społeczny w swoich działaniach (CSR).
Przykłady KCS dla określonych celów strategicznych
W celu lepszego zobrazowania, w jaki sposób dobierać kluczowe czynniki sukcesu posłużymy się przykładem fikcyjnego sklepu spożywczego. Misją naszego biznesu jest „zostanie najlepszym sklepem spożywczym w mieście X, dostarczającym najwyższej jakości żywność dla klienta detalicznego”. Natomiast celami strategicznymi i przykładami KCS będą:
- zwiększenie udziału na lokalnym rynku – przyciągnięcie nowych klientów;
- utrzymanie satysfakcji klientów na wysokim poziomie – zapewnienie szkoleń dla kadry pracowniczej z zakresu obsługi klienta;
- zwiększanie i dywersyfikacja asortymentu – poszukiwanie nowych dostawców.