Małgorzata Jagusiak 
Przedsiębiorcy mogą mieć czasami problem ze sprzedażą towarów, jakie posiadają w swojej firmie, z różnych powodów. Chętnie wówczas przekazaliby partię materiałów czy towarów w darowiźnie potrzebującymi, ale nie jest to takie proste. Jeśli są czynnymi podatnikami VAT, najczęściej przysługuje im prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu i tu robi się problem. W dzisiejszej publikacji będziemy szukali odpowiedzi na pytanie, czy od darowizn przemysłowych należy zapłacić podatek VAT należny, taki jak od sprzedaży.
Darowizny a podatek VAT
Przedsiębiorcy, którzy chcieliby dokonać darowizny swoich towarów, powinni zajrzeć do przepisów podatkowych. Ustawa o podatku VAT nie przewiduje wyłączenia darowizn z podstawy opodatkowania, a mówią o tym wprost przepisy. Jako dostawę towarów uważa się również wszelkie inne darowizny. Jedynie prezenty o małej wartości mogą skorzystać ze zwolnienia od zapłaty podatku VAT.
Interpelacja poselska w sprawie zwolnienia od podatku VAT darowizn przemysłowych
W kwietniu 2021 roku wpłynęła do Ministra Finansów interpelacja poselska w sprawie darowizn przemysłowych. W pytaniu podniesiona została kwestia niesprzedanego towaru, który przedsiębiorcy chcieliby przekazać osobom potrzebującym. Podniesiono argument, że zapłata podatku VAT od takiej darowizny będzie niewspółmiernie wyższa od kosztów dokonania utylizacji. Powyższe pozostaje w związku z trwającą epidemią COVID-19, która spowodowała zubożenie części osób, a taka darowizna stanowiłaby dla nich dużą pomoc. W interpelacji zadano trzy pytania:
- Czy Ministerstwo Finansów dostrzega powyższy problem oraz pozytywne strony, jakie przyniesie zmiana przepisów na korzystniejsze zarówno dla przedsiębiorców, jak i osób potrzebujących?
- Czy ministerstwo będzie zmierzało do zwolnienia przedsiębiorców z podatku VAT od darowizn przemysłowych, co pozwoli na ich przekazywanie na rzecz fundacji i instytucji zajmujących się wspomaganiem osób potrzebujących?
- Kiedy można spodziewać się odpowiednich przepisów w tym zakresie?
Odpowiedź Ministerstwa
W odpowiedzi Ministerstwo Finansów przywołało obowiązujące przepisy w tym obszarze, zarówno krajowe, jak i UE, wskazując, że te przepisy nie zakładają – co do zasady – opodatkowania tym podatkiem darowizn towarów. Opodatkowaniu VAT podlegają jedynie te nieodpłatne dostawy, w odniesieniu do których spełnione są wskazane warunki, tj. istnienie prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Ministerstwo Finansów w swojej odpowiedzi przypomniało jeszcze, że w związku z pandemią przedsiębiorcy mogą przekazywać określone towary wymienionym w ustawie podmiotom. Co można opodatkować stawką VAT 0% dla darowizn od biznesu można przeczytać w podlinkowanej publikacji. Zostało to również opisane w objaśnieniach Ministerstwa Finansów w sprawie preferencji w VAT w związku z COVID-19.
Jednocześnie dodano, że wszelkie niestandardowe rozwiązania, co do których mogą istnieć wątpliwości, czy wpisują się w ramy przepisów unijnych, powinny być stosowane z ostrożnością. Końcowo podkreślono, że resort finansów stale monitoruje sytuację w tym obszarze, prowadząc również aktywny dialog z Komisją Europejską w zakresie możliwości wprowadzenia pewnych preferencji w ramach obecnie obowiązujących przepisów. Nie jest zatem wykluczone przyjęcie proponowanych w interpelacji rozwiązań.
Odpowiedź Ministerstwa Finansów napawa delikatnym optymizmem. Pamiętajmy jednak, że dopiero finalne rozwiązania będą wskazywały, w jakich okolicznościach darowizny przemysłowe mogłyby być zwolnione z podatku VAT. Nie pozostaje nam nic innego, jak czekać na rozwój wydarzeń, o czym będziemy informowali na bieżąco na łamach naszych artykułów.
Adam Sawicki
