Wspólne rozliczenie małżonków – kiedy nie będzie możliwe?

Kto może rozliczyć się wspólnie w małżeństwie?

Warunki wspólnego rozliczenia małżonków definiuje ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jej zapisami, wyrażonymi głównie w art. 6 ustawy, możliwość wspólnego rozliczenia przysługuje małżonkom, którzy pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy i między którymi istniała przez cały rok wspólność majątkowa małżeńska. Mogą wówczas za rok, w którym zaistniały te dwa warunki, rozliczyć się na wspólnym zeznaniu rocznym na druku PIT-37 lub PIT-36. Rodzaj druku uzależniony jest od rodzaju źródeł ich dochodów.

Przepisy pozwalają również na wspólne opodatkowanie ze zmarłym małżonkiem, w sytuacji gdy:

1. podatnik zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, a jego współmałżonek zmarł w trakcie roku podatkowego,
2. współmałżonek podatnika zmarł po upływie roku podatkowego, a przed złożeniem zeznania podatkowego.

Wspólne rozliczenie małżonków – pozostałe warunki

Oprócz spełnienia wymogu czasu trwania małżeństwa i wspólnoty majątkowej przez cały rok podatkowy, za które jest składane zeznanie, może zostać złożone pod następującymi warunkami:

1. małżonkowie (w tym również zmarły małżonek) w roku podatkowym, za który dokonują rozliczenia:
   1. podlegali nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. byli rezydentami polskimi, bądź
   2. mieli miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej lub jeżeli jeden z nich podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, a drugi miał miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej – jeżeli osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium Polski przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
2. żaden z małżonków w roku podatkowym nie był opodatkowany jedną z poniższych metod:
   1. 19% „podatkiem liniowym”
   2. zryczałtowanym podatkiem dochodowym (za wyjątkiem dochodów z najmu prywatnego opodatkowanych ryczałtem),
   3. zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów osób duchownych,
   4. podatkiem tonażowym,
   5. według ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;
3. wspólne zeznanie roczne musi zostać złożone terminowo, tj. do 30 kwietnia następnego roku.

O czym warto pamiętać?

Możliwa jest sytuacja, gdy każdy z małżonków rozlicza się w innym urzędzie skarbowym. Nie ma obowiązku zawiadamiana drugiego urzędu – zrobi to za nas urząd, w którym składamy zeznanie wspólne.

Uzyskiwanie jednocześnie dochodów ze źródeł opodatkowanych skalą oraz dochodów opodatkowanych ryczałtowo lub podatkiem liniowym powoduje, że z dochodów opodatkowanych skalą niemożliwe jest wspólne rozliczenie.

Brak wspólności majątkowej przez chociaż jeden dzień roku kalendarzowego, za który się rozliczamy, skutkuje brakiem prawa do wspólnego rozliczenia.

Dochody z kapitałów pieniężnych (np. dywidenda, sprzedaż akcji, wygrane), ze sprzedaży nieruchomości, działalności rolniczej oraz najmu prywatnego opodatkowanego którąkolwiek z dostępnych form, nie stanowią przeszkody do wspólnego rozliczenia.

Autor: Joanna Pindelska – Doradca Podatkowy