Blog ifirma.pl

Umorzenie udziałów w spółce z o.o. – jak pozbawić wspólnika udziałów?

|
|
4 minut czytania
Udział to prawo majątkowe, które podlega dziedziczeniu albo może być zbyte, np. sprzedane za uprzednią zgodą spółki z o.o. Niemniej udział w spółce z o.o. może być również zlikwidowany na mocy umorzenia realizowanego w drodze uchwały zgromadzenia wspólników, co oznacza, że udział taki przestaje po prostu istnieć. O tym, kiedy i w jakich przypadkach możliwe jest umorzenie udziału, przeczytasz w tym artykule.

Zasady umarzania udziałów w spółce z o.o.

Zgodnie z przepisem art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych:

  • udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki [por. § 1];
  • umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie [por. § 2].

Tym samym umorzenie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością składa się z kilku kroków, tj.:

  • wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców;
  • potwierdzenia istnienia zapisu w umowie spółki z o.o. – umorzenie może nastąpić, o ile umowa spółki tak stanowi;
  • podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników o umorzeniu;
  • wyrażenia zgody wspólnika na umorzenie (wówczas mówimy o dobrowolnym umorzeniu, z kolei umorzenie przymusowe nie wymaga zgody wspólnika, ale zarówno jego przesłanki, jak i tryb umorzenia muszą zostać określone w umowie spółki z o.o.);
  • zawarcia umowy nabycia udziałów przez spółkę.

Zasadą jest, że dobrowolne umorzenie udziałów następuje za wynagrodzeniem, chyba że wspólnik wyrazi zgodę na umorzenie bez wynagrodzenia. Z kolei w przypadku umorzenia przymusowego wynagrodzenie wypłacane będzie w minimalnej wysokości.

Istnieje również tzw. umorzenie automatyczne udziałów i następuje, gdy umowa spółki przewiduje automatyczne umorzenie udziału wskutek ziszczenia się określonego zdarzenia. Nie trzeba wówczas podejmować żadnej uchwały zgromadzenia wspólników, a jedynie uchwałę zarządu (niezwłocznie) o obniżeniu kapitału zakładowego, chyba że umorzenie udziału następuje z czystego zysku.

W orzecznictwie sądowym wskazuje się, że szczególny charakter automatycznego umorzenia udziałów wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga wprowadzenia w umowie spółki ścisłego oznaczenia zdarzenia stanowiącego przesłankę umorzenia, wyraźnego wyłączenia konieczności podejmowania uchwały przez wspólników czy przyznania w tym zakresie kompetencji zarządowi. Zdarzenie to powinno mieć charakter jednostkowy, obiektywnie sprawdzalny i pozwalający na łatwe ustalenie czasu jego wystąpienia [tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 9 lutego 2010 r., sygn. akt I ACa 937/08].

Zastanawiasz się, czy likwidacja spółki kapitałowej może mieć wpływ na podatek dochodowy? Jeśli tak, to przeczytaj ten artykuł.

Tym samym należy zapamiętać, że:

  • umorzenie jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy przewiduje to umowa spółki i może mieć ono charakter dobrowolny, przymusowy oraz automatyczny;
  • umorzenie dobrowolne następuje za zgodą wspólnika i w konsekwencji podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników o umorzeniu udziału;
  • umorzenie przymusowe następuje bez zgody wspólnika, ale tryb przyczyny i tryb umorzenia musi być określony w umowie spółki i musi również zostać podjęta uchwała zgromadzenia wspólników o umorzeniu udziału;
  • umorzenie automatyczne następuje w przypadku ziszczenia się określonego zdarzenia i wówczas nie trzeba podejmować uchwały o umorzeniu udziału, ale należy podjąć uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego, chyba że umorzenie udziału następuje z czystego zysku.
  • Umorzenie udziału a kapitał zakładowy spółki z o.o.

    Umorzenie udziału z czystego zysku nie wymaga obniżenia kapitału zakładowego. Z kolei w przypadku gdy umorzenie wymaga obniżenia kapitału zakładowego, to następuje ono z chwilą obniżenia kapitału zakładowego.

    Więcej na temat kapitału zakładowego przeczytasz tutaj.

    Podsumowanie

    Umorzenie udziału w spółce z o.o. powoduje wygaśnięcie udziału, a co za tym idzie, uniemożliwia dalsze uczestnictwo pozbawionego udziału wspólnika. Należy pamiętać, że umorzenie może nastąpić pod warunkiem, że taki zapis został zawarty w umowie spółki z o.o. Jeśli dojdzie do przymusowego albo automatycznego umorzenia udziału w spółce z o.o., to należy pamiętać, że muszą ziścić się przesłanki określone w umowie spółki, które umożliwią przymusowe umorzenie udziałów. Przykładem może być podjęcie działalności konkurencyjnej przez wspólnika pozbawionego udziału czy też działanie na szkodę spółki.

    A jeśli zastanawiasz się, kiedy jest możliwe wyłączenie wspólnika ze spółki z o.o., to przejdź tutaj. Możesz również pobrać za darmo wzór pozwu wraz z komentarzem.

    Autor ifirma.pl

    Adrianna Glapiak

    Autorka tekstów prawnych na ifirma.pl. Prawnik posiadająca wieloletnie doświadczenie w doradztwie prawnym oraz podatkowym. Na co dzień swoją wiedzę i doświadczenie poszerza dzięki pracy jako specjalista do spraw prawnych, a czas wolny poświęca na podnoszeniu kwalifikacji w zakresie aspektów prawnych w e-commerce i social mediach oraz szeroko pojętym prawie autorskim.

    Potrzebujesz
    wystawić fakturę?

    Zrób to za darmo z programem IFIRMA!

    • Wszystkie rodzaje faktur
    • Baza kontrahentów
    • Program magazynowy
    • Wsparcie techniczne BOK
    Załóż darmowe konto
    Dodaj komentarz

    Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

    Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

    Biuro rachunkowe - ifirma.pl

    Mobilnie. Wszędzie

    Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

    Mobilnie