Małgorzata Jagusiak
Wprowadzenie przez Polski Ład obowiązku comiesięcznego rozliczania składki zdrowotnej przez osoby fizyczne wprowadza duże zamieszanie do rozliczeń ZUS. Obecnie każda zmiana przychodu/dochodu w działalności gospodarczej może mieć wpływ na wysokość składki zdrowotnej i nie można o tym zapominać. Jeśli przedsiębiorca sam dokonuje takich rozliczeń, to musi nad tym wszystkim czuwać. My jednak staramy się w tym pomóc i dlatego w dzisiejszej publikacji poruszamy temat zasad korygowania składki zdrowotnej w 2023 roku.
Jak jest opłacana składka zdrowotna w działalności?
Począwszy od 2022 roku wysokość składki zdrowotnej w działalności gospodarczej jest uzależniona od osiągniętej kwoty przychodów/dochodów. Zmieniła się więc zasada obowiązująca przez lata, że wszyscy przedsiębiorcy płacili składkę zdrowotną w takiej samej zryczałtowanej wysokości. Obecnie przedsiębiorcy na ryczałcie płacą składkę w zależności od osiągniętej kwoty przychodów a na zasadach ogólnych – podatek według skali podatkowej i podatek liniowy, od kwoty dochodów. Nie będziemy po raz kolejny wdawać się w szczegóły, ponieważ mamy wiele publikacji na ten temat.
Co ma wpływ na zmianę wysokości składki zdrowotnej?
Na zmianę wysokości składki zdrowotnej wpływa zmiana dochodu lub przychodu w działalności gospodarczej. Obecnie każda korekta przychodów, kosztów w działalności gospodarczej ma swoje przełożenie również na składkę zdrowotną. Nie bez powodu mówi się też o składce zdrowotnej, że jest kolejnym podatkiem. Wysokość składki zdrowotnej może się zmieniać w trakcie roku podatkowego, po jego zakończeniu a także po złożeniu rozliczenia rocznego składki zdrowotnej. Dla tych, którzy jeszcze o tym nie wiedzą przypominamy, że począwszy od roku 2022 roku składane jest również roczne rozliczenie składki zdrowotnej.
Zasady korygowania składki zdrowotnej w 2023 roku
Na stronach ZUS od czasu do czasu pojawiają się informacje i wyjaśnienia na temat rozliczania składki zdrowotnej. W jednych z takich wyjaśnień pojawiły się informacje na temat zasad korygowania składki zdrowotnej. Opiszemy najważniejsze informacje, które można tam przeczytać.
Termin korygowania dokumentów rozliczeniowych
Roczna składka zdrowotna jest rozliczana w deklaracji ZUS składanej za miesiąc kwiecień w terminie do 20 maja. Jeżeli z rozliczenia wyjdzie nadpłata, to przedsiębiorca ma obowiązek złożyć wniosek o jej zwrot w terminie do 1 czerwca.
Bieżące korygowanie dokumentów ZUS
Zgodnie z tym co jest napisane na stronie ZUS bieżące korygowanie dokumentów powinno być dokonane w dwóch przypadkach.
| Opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym i zapłata składki zdrowotnej na podstawie przychodów roku poprzedniego | Składka zdrowotna jest opłacana w jednakowej wysokości przez cały rok podatkowy. Jeśli przedsiębiorca złoży korektę zeznania rocznego za poprzedni rok do urzędu skarbowego, to musi skorygować dokumenty rozliczeniowe ZUS począwszy od miesiąca stycznia. Przykład Pani Iza w 2023 roku opłaca składkę zdrowotną na podstawie przychodów 2022 roku. W lipcu zauważyła, że przychód został źle wykazany w zeznaniu rocznym i musi złożyć korektę PIT-28. Tak się składa, że pierwotny przychód wynosił 298.000 zł a po korekcie 305.000 zł. Oznacza, to również zmianę wysokości składki zdrowotnej, którą trzeba skorygować za wszystkie miesiące 2023 roku, począwszy od stycznia |
|---|---|
| Zmiana formy opodatkowania w trakcie roku | Przedsiębiorcy mają możliwość zmiany formy opodatkowania co roku do 20 dnia miesiąca, po miesiącu w którym osiągnęli pierwszy przychód. W takim przypadku składka zdrowotna jest opłacana według nowej formy opodatkowania począwszy od miesiąca stycznia. Jednak jak zmiana nastąpi dopiero w trakcie roku, to do tego czasu składka zdrowotna będzie opłacana według starych zasad. Przykład Pan Ignacy był opodatkowany w 2023 roku podatkiem liniowym. Jego działalność ma taki charakter, że nie jest w stanie przewidzieć kiedy otrzyma zlecenia i osiagnie pierwszy przychód. I tak pierwszy przychód w 2023 roku osiągnął dopiero w kwietniu 2023. W takim przypadku zmiany formy opodatkowania na 2023 rok może dokonać w terminie do 20 maja. Pan Ignacy postanowił zmienić formę opodatkowania w 2023 roku na ryczałt. W tej sytuacji musi skorygować składkę zdrowotną od miesiąca stycznia 2023 roku, ponieważ przed zmianą formy opodatkowania była opłacana według zasad obowiązujących dla podatku liniowego |
Brak obowiązku korygowania rozliczeń w trakcie roku
W wyjaśnieniach ZUS została opisana również sytuacja, w której nie trzeba składać korekty rozliczeń ZUS w trakcie roku. Chodzi o przypadki, w których przychód/dochód w trakcie roku podatkowego uległ zmianie, ponieważ przykładowo przedsiębiorca nie zaksięgował jakiegoś przychodu lub koszty we właściwym okresie rozliczeniowym. Taki przychody i koszty będą uwzględnione w kolejnym miesiącu i składka zdrowotna będzie zapłacona od poprawionej podstawy. Ponadto po zakończeniu roku składkowego każdy przedsiębiorca składa roczne rozliczenie składki zdrowotnej, w którym wykazane zostaną prawidłowe kwoty przychodów i kosztów za dany okres. Na tej podstawie zostanie obliczona roczna składka zdrowotna.
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej
Na szczęście roczne rozliczenie składki zdrowotnej za 2022 rok mamy już za sobą a kolejne dopiero w 2024 roku za 2023 rok. Jednak pewne zasady co do rocznego rozliczenia są aktualne również na przyszłość.
W wyniku rocznego rozliczenia może wystąpić sytuacja, w której przedsiębiorca musi dopłacić składkę zdrowotną. W takim przypadku należy to zrobić w terminie do 20 maja | |
W przypadku nadpłaty składki zdrowotnej obowiązkiem przedsiębiorcy jest złożenie wniosku o zwrot nadpłaty w terminie miesiąca od upływu terminu do złożenia zeznania podatkowego. Za 2022 rok termin ten przypadał na 01.06.2023 r., natomiast w 2024 roku za 2023 rok będzie to 31.05.2024 r. | |
Korekta rocznego rozliczenia składki zdrowotnej
Tematyce rocznego rozliczania składki zdrowotnej poświęciliśmy wiele publikacji. W rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej rozliczany jest przychód/dochód, w zależności od wybranej formy opodatkowania. Najczęściej podstawa do naliczania składki zdrowotnej jest spójna z tym co przedsiębiorca wykazuje w zeznaniu rocznym.
Korekta zeznania rocznego w urzędzie skarbowym wymaga również skorygowania rocznego rozliczenia składki zdrowotnej |
Korekta rozliczenia ZUS za kwiecień danego roku, w którym zmieni się roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne, będzie objęty postępowaniem prowadzonym we współpracy z Krajową Administracją Skarbową (KAS) |
Korekty dokumentów rozliczeniowych ZUS za kwiecień z rocznym rozliczeniem składki zdrowotnej można składać w ciągu 5 lat od dnia, w którym upłynął termin do ich opłacenie |
Praktyka pokazuje, że elektroniczne złożenie korekty składki zdrowotnej po 30.06.2023 r. dla roku 2022 nie jest możliwe. Dlatego też przedsiębiorcy, którzy znajdą się w takiej sytuacji i będą zmuszeni złożyć korektę po 30.06.2023 r., to powinni indywidualnie ustalić z organem ZUS, w jakiej formie złożyć taki dokument. Najprawdopodobniej będzie to forma papierowa.
Korygowanie składki zdrowotnej – podsumowanie
Temat rozliczania składki zdrowotnej po zmianie przepisów zawsze będzie łączony z rozliczeniem przychodu/dochodu z działalności gospodarczej. Każda zmiana, korekta rozliczeń podatkowych będzie miała przełożenie na wysokość składki zdrowotnej, dlatego przedsiębiorcy i księgowi muszą znać te wszystkie zależności. Najczęściej w trakcie roku składkowego nie trzeba będzie dokonywać korygowania rozliczeń składki zdrowotnej ZUS, ponieważ ewentualne różnice wyjdą w rocznym rozliczeniu, które jest takim zeznaniem składkowym. Każda korekta zeznania rocznego w urzędzie skarbowym niesie obowiązek skorygowania rocznej składki zdrowotnej, nie można o tym zapominać. Korekty rozliczeń można dokonywać do upływu terminu przedawnienia, który wynosi 5 lat, od końca roku w którym upłynął termin płatności.
392 
Izabela Pięta
Justyna Czerwińska
Zespół IFIRMA
