Turkusowy model zarządzania i jego wykorzystanie w praktyce

Turkusowy model zarządzania – co to takiego?

Przed skupieniem się na turkusowym stylu zarządzania, najpierw wyjaśnijmy, czym w ogóle są modele zarządzania i czemu one służą?

Najprościej mówiąc, są one zestawem pewnych zasad i zachodzących w organizacji procesów, które w założeniu mają prowadzić do realizacji celów strategicznych. Poznanie tych reguł zazwyczaj odbywa się poprzez obserwację zachowań członków zespołu i dostosowanie się do nich. Należą do kultury organizacyjnej przedsiębiorstwa.

Istnieje kilka koncepcji, klasyfikujących i charakteryzujących poszczególne style zarządzania, aczkolwiek w tym artykule skupimy się na tych, opisanych przez Frederica Laloux, a zwłaszcza na jednym z nich.

Style zarządzania organizacją

Wg powyżej wspomnianego autora, wyróżnia się 5 różnych stylów zarządzania, które opisują etap rozwoju firmy. Są to następująco:

• Styl czerwony – był charakterystyczny dla czasów prehistorycznych i starożytności. Polegał na bezwzględnym wymuszaniu posłuszeństwa, nierzadko uciekając się do aktów przemocy. Przywództwa wzbudza strach i lęk, aby utrzymać swoją władzę. Grupy oparte na takim sposobie postępowania, przeważnie dobrze reagują na dynamiczne zmiany, natomiast pozbawione są umiejętności planowania i realizacji nieco bardziej złożonych celów.
Przykładem takich organizacji są gangi, grupy paramilitarne, totalitarne partie polityczne.
• Styl bursztynowy – nadrzędną zasadą jest podporządkowanie się ustalonym zasadom oraz poszanowanie panującej hierarchii. Organizacje o takim charakterze niechętnie wprowadzają zmiany, czują się bezpiecznie, jedynie posiadając narzucone dogmaty. Przejawy indywidualizmu są zazwyczaj tłumione.
Jako przykład można przytoczyć wojsko, instytucję Kościoła, organizacje rządowe.
• Styl pomarańczowy – ten model zarządzania skupia się na osiąganiu wyznaczonych celów. Zmiany są przeważnie chętnie wprowadzane i traktowane jako szanse. Teoretycznie jest się zachęcanym do wyrażania swojej kreatywności, samodzielności w działaniu, jednakże przeważnie w tych sytuacjach wygrywa lęk przed utratą kontroli nad sytuacją. Kierownictwo ma tendencję do jedynie wypełniania zadań, ale nie sprawdzają jakości wykonanej pracy.
Przykładem są przedsiębiorstwa międzynarodowe, korporacje.
• Styl zielony – opiera się na pielęgnowaniu wspólnych wartości oraz proaktywnym podejściu. W centrum zainteresowania i głównym celem jest zadowolenie klienta. Natomiast przywódca grupy powinien motywować resztę członków, okazywać im wsparcie. Często organizacje działają na rzecz społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR).
Jako przykład można podać wszelkiego rodzaju spółdzielnie czy firmy z określoną kulturą korporacyjną.
• Styl turkusowy – podstawą tego podejścia jest dostrzeganie wszystkich potrzeb danej jednostki. Organizacje nie posiadają wyznaczonej struktury, a pracownicy zachęcani są do podejmowania autonomicznych decyzji. Nacisk na osiąganie celów, jednakże nie jest to zawsze równoważne z osiąganiem zysków. Zamiast zajmowanego stanowiska, liczy się faktyczne doświadczenie danej osoby i posiadana przez nią wiedza.

4 filary organizacji turkusowej

• Pełnia, uczucie jedności – brak potrzeby rozdzielania życia prywatnego od zawodowego, członkowie zespołu wierzą, iż są częścią większej całości, szkolenia nie są obowiązkowe (mają służyć dobrowolnemu rozwojowi, a nie niwelowaniu wad);
• Cel ewolucyjny – organizacja jest traktowana jak żywa istota, która wciąż się uczy i rozwija;
• Samoorganizacja – poczucie odpowiedzialności każdego z członków zespołu, zarządzanie swoimi zadaniami na własnych warunkach, efektywność jest w dominującym stopniu uzależniona od relacji międzyludzkich w pracy;
• Transparentność – dzielenie się informacjami dotyczącymi sytuacji finansowej, biznesowej firmy, ze wszystkimi pracownikami.

Zalety i wady turkusowego modelu zarządzania

Reasumując to, o czym była mowa wcześniej. Zaletami turkusowych organizacji są przede wszystkim:

• Lepsze zrozumienie i identyfikacja z celami, misją firmy;
• Przyjazna atmosfera w miejscu pracy;
• Większe zaangażowanie pracowników;
• Możliwość rozwoju swoich pomysłów.

Wspomniany sposób zarządzania posiada również pewne wady, które warto jest mieć na uwadze:

• Wdrożenie organizacji w zupełnie nowy model zarządzania jest bardzo czasochłonne;
• Niechęć pracowników do zmian;
• Spadek efektywności pracowników.

Jak wdrożyć turkusowe zarządzanie do swojej strategii?

Istnieje wiele możliwości stosowania dobrych praktyk, aby każdego dnia poprawiać całokształt organizacji. Są to np.:

• Właściciele mają za zadanie doradzać i motywować do działania;
• Wiedza w organizacji jest ogólnodostępna dla każdego pracownika;
• Organizowanie spotkań on-line, aby zaoszczędzić czas;
• Posiadanie wspólnego dostępu do baz danych o np. klientach, projektach itd., aby każdy miał do tego wgląd.

Przykłady turkusowych organizacji

PKS Gdańsk-Oliwa SA

Jeden ze wzorców turkusowej organizacji jest PKS Gdańsk-Oliwa SA. Początki wprowadzania nowego podejścia nie były łatwe, gdyż pracownicy interpretowali postulaty jako chęć wyeliminowania wszelkich zasad organizacji. Z tego względu, kierownictwo postanowiło zainwestować w swoją kadrę i zorganizować spotkania tematyczne z ekspertami. Następnie pomysłem pracowników było wprowadzenie kodeksu koleżeńskiego, ustanawiający nowe, dopuszczalne wzorce postępowania w firmie. Dodatkowo w samoorganizujących się zespołach wybierane są osoby do pełnienia poszczególnych ról, takich jak: lider ds. kadr, lider ds. jakości itd.

Mentax 3A

Innymi pionierem turkusowego podejścia do organizacji była firma Mentax 3A. Na początku swojej działalności zaoferowała ona swoim pracownikom niepełny wymiar czasu pracy w tygodniu bądź pracę zdalną. Z kolei nie przyznaje się premii uznaniowych, aby zachować transparentność finansową względem wszystkim pracowników itd. Istnieje możliwość udziału w szkoleniach, aczkolwiek nie stanowi do obowiązku dla żadnego z członków personelu.

Podsumowanie

Jak widać, powyżej opisywana strategia, daje wiele możliwości przetestowania jej w praktyce i zweryfikowania, czy Twoja firma jest gotowa na ten duży krok i całkowitą zmianę podejścia do prowadzenia biznesu. Przyglądając się systematycznemu kultywowaniu codziennych praktyk i zachowaniom takim jak otwartość na nowe pomysły, sprawne rozwiązywanie problemów, skuteczność działań operacyjnych działalności znacząco wzrasta. Turkusowy model zadziałania okazuje się być rozwiązaniem wartym rozpatrzenia i zaaplikowania do swoich działań.

Chcesz dowiedzieć się, jakie są jeszcze inne style zarządzania ludźmi i wybrać najbardziej odpowiedni dla swojego zespołu? Przeczytaj tej artykuł!