VAT od usług zagranicznych a stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej – wyrok TSUE

Bardzo często z uwagi na brak pewnych ustawowych definicji może powstać problem na gruncie rozliczeń podatkowych. W dzisiejszej publikacji zastanowimy się nad rozliczaniem podatku VAT od usług zagranicznych w kontekście stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o wyrok TSUE.

Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej – definicja

W ustawie o podatku VAT możemy przeczytać informację na temat miejsca świadczenia usług, które zostało określone, jako miejsce, w którym usługobiorca:

• posiada siedzibę działalności gospodarczej lub
• stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub
• stałe miejsce zamieszkania lub
• zwykłe miejsce pobytu.

Niestety w polskich przepisach nie zostały zdefiniowanie określenia wskazane powyżej. Można jednak posiłkować się definicjami pojęć zapisanych w Rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011, w którym można z kolei przeczytać:

1. Miejsce siedziby działalności gospodarczej jest to miejsce, w którym wykonywane są funkcje naczelnego zarządu przedsiębiorstwa. Będzie to miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem, miejsce posiedzeń zarządu.
2. Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej jest to dowolne miejsce, inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić przedsiębiorcy odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
3. Stałe miejsce zamieszkania osoby fizycznej, będącej przedsiębiorcą lub nie, oznacza adres figurujący w krajowej ewidencji ludności lub adres wskazany przez tę osobę organom podatkowym.
4. Zwykłe miejsce pobytu osoby fizycznej, będącej przedsiębiorcą lub nie, oznacza miejsce, w którym ta osoba fizyczna zazwyczaj mieszka ze względu na powiązania osobiste i zawodowe.

Wyrok TSUE w sprawie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej

W kontekście omawianej problematyki będzie prawidłowe określenie miejsca, w którym powinno dojść do opodatkowania świadczonej usługi. W przedmiotowym wyroku w sprawie C‑333/20 z dnia 7 kwietnia 2022 roku rozstrzygnięcia wymagało ustalenia miejsca opodatkowania świadczonych usług. Sprawa dotyczy dwóch spółek: niemieckiej i rumuńskiej. Spółka niemiecka sprzedaje w Rumunii produkty farmaceutyczne. Natomiast spółka rumuńska wykonuje na rzecz spółki niemieckiej usługę marketingową, reklamową, informacyjną. Obydwie spółki są spółkami zależnymi. Spółka niemiecka ma swojego przedstawiciela podatkowego w Rumunii i jest tam zarejestrowana do podatku VAT. W wyniku przeprowadzonej kontroli w spółce rumuńskiej organ podatkowy uznał, że usługi świadczone przez spółkę rumuńską na rzecz spółki niemieckiej były przez nią świadczone w Rumunii, gdzie, w ocenie organu, spółka niemiecka miała stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W wyniku tych ustaleń została wydana decyzja, w której zostało określone sporne zobowiązanie podlegające wpłacie do rumuńskiego organu podatkowego. Z takim podejściem nie zgodziła się spółka rumuńska i zaskarżyła decyzję. W konsekwencji sprawa trafiła do TSUE, który zaprezentował stanowisko, z którego wynika m.in., że:

Oznacza to, że usługi świadczone przez firmę niemiecką z punktu podatku VAT były rozliczane w sposób prawidłowy w miejscu, w którym spółka niemiecka posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Wyrok TSUE jest ważny również dla polskich przedsiębiorców, którzy mogą przeprowadzać tego typu transakcje z firmami zagranicznymi. Warto zapoznać się z całym wyrokiem TSUE, w którym podane jest więcej szczegółów na temat skrótowo opisany w artykule. Na podstawie sprawy rozstrzyganej przez TSUE widać, jakie wymierne konsekwencje finansowe może mieć wskazanie nieprawidłowego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.