Czynny żal sposobem na uniknięcie kary

Sprawcy przestępstw lub wykroczeń skarbowych mają szansę na uniknięcie kary jeśli po popełnieniu czynu zabronionego okażą „czynny żal”. Zawiadomienie jest nieskuteczne, jeśli o wykroczeniu dowiedziały się już organy podatkowe.
Biuro rachunkowe - ifirma.pl
Sprawcy przestępstw lub wykroczeń skarbowych mają szansę na uniknięcie kary jeśli po popełnieniu czynu zabronionego okażą „czynny żal”. Zawiadomienie jest nieskuteczne, jeśli o wykroczeniu dowiedziały się już organy podatkowe.

Czynny żal – podstawa prawna

Czynny żal regulowany jest w art. 16 ustawy, zgodnie z którym:
„Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.”

Forma wyrażenia czynnego żalu

Zawiadomienie zazwyczaj jest składane na piśmie, chociaż istnieje możliwość przekazania go ustnie do protokołu. Czynny żal powinien informować o istotnych okoliczności czynu zabronionego, w szczególności wskazać osoby współdziałające. Zawiadomienie powinno zawierać opis czynu, który został popełniony oraz informację o innych osobach zaangażowanych w udział (o ile takie występowały). Niepowiadomienie choćby o jednym współdziałającym, o którym sprawca wie, wyklucza możliwość zastosowania „czynnego żalu”. Nie istotne jest jakimi motywami kieruje się sprawca zawiadamiający o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia. Podstawą skorzystania z czynnego żalu jest uregulowanie należności podatkowych (art 16 § 2 k.k.s.). Zapłata uszczuplonej należności nie musi następować równolegle ze składanym zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa czy wykroczenia skarbowego. Może nastąpić później – w terminie wyznaczonym przez organ podatkowy. Czynny żal odnosi taki sam skutek, jeżeli zapłata podatku nastąpi przed złożeniem zawiadomienia. Jak i dopiero w terminie wyznaczonym przez Urząd.

Wykroczenia skarbowe

Wykroczenia skarbowe popełniane przez małe firmy (osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą) najczęściej są spowodowane niewiedzą, lub zwykłym zapomnieniem o spoczywających na przedsiębiorcy obowiązkach. Najbardziej „popularne” wykroczenia to:
  • Niezłożenie deklaracji podatkowej w terminie,
  • Niezainstalowanie w określonym przez przepisy terminie kasy fiskalnej,
  • Niedokonanie przez nievatowca rejestracji jako podatnik VAT gdy wartość sprzedaży przekracza ustalony przepisami limit,
Czynny żal pozwala uniknąć kar określonych w przepisach karno skarbowych. Jednak w przypadku wykroczenia polegającego na niezainstalowaniu w terminie kasy fiskalnej na podatnika spada kara (zwana „sankcją”) określona w ustawie o podatku VAT. Tego rodzaju sankcji nie unikniemy nawet wyrażając czynny żal. W załączniku przedstawiamy przykładowe zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego polegającego na niezainstalowaniu w ustawowym terminie kasy fiskalnej.

Czynny żal a korekta deklaracji

Obecnie nie ma potrzeby składania czynnego żalu w przypadku składania korekty deklaracji. Prawidłowo dokonana korekta wystarcza dla uniknięcia ewentualnej odpowiedzialności karnej skarbowej.
Wynika to z art. 16a k.k.s.: „Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, kto złożył prawnie skuteczną korektę deklaracji podatkowej wraz z uzasadnieniem przyczyny korekty i w całości uiścił, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie”.

Zawiadomienie jest bezskuteczne jeżeli zostało złożone:

  • w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego,
  • po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.
  • po kontakcie z organami podatkowymi. Nie można zapytać się organu podatkowego o grożące mu sankcje za wdane wykroczenie/przestępstwo i dopiero następnie złożyć czynny żal.

Z czynnego żalu nie może skorzystać sprawca, który:

  • kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego,
  • wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego,
  • zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego albo taką grupą lub związkiem kierował, chyba że czynny żal został dokonany ze wszystkimi członkami grupy lub związku,
  • nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o ten czyn zabroniony.
Monika Kobylak

Podziel się z innymi

Biuro rachunkowe - ifirma.pl
Dodaj komentarz

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

Klauzula/ zastrzeżenie prawne na ifirma.pl
Twój znajomy zakłada firmę Blog banner

Z biurem rachunkowym IFIRMA masz i czas, i firmę

Już za 149 zł

miesięcznie

  • Pomagamy w przeniesieniu dokumentów i formalnościach
  • Przydzielamy dedykowaną księgową
  • Wygodnie dostarczasz dokumenty,
a księgowa rozlicza miesiąc i wysyła deklaracje
Myślisz o zmianie księgowego?

Zostaw swój numer telefonu, a my znajdziemy księgowego dla Ciebie.

    Mobilnie. Wszędzie

    Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

    Mobilnie

    Ułatwienia dla e‑commerce

    Wygodne integracje
    Wygodne integracje

    Program do faktur IFIRMA w prosty sposób zintegrujesz z Allegro i popularnymi platformami e‑commerce jak Shoper, WooCommerce czy PrestaShop.

    Sprawdź wszystkie integracje →

    Wygodne integracje
    Płatności w jednym miejscu

    ifirma.pl łączy się z urządzeniami fiskalnymi, pozwala na eksport przelewów do banku i zatwierdzanie ich jednym kodem, co znacznie usprawnia codzienną pracę i samodzielne księgowanie.

    Wygodne integracje
    Łatwe generowanie faktur

    Dzięki integracji z bazą GUS ułatwiamy też wystawianie faktur – wystarczy, że wpiszesz NIP kontrahenta, a reszta danych uzupełni się automatycznie.

    allegro integracja ecommerce
    woocommerce integracja ecommerce
    shoper integracja ecommerce
    prestashop integracja ecommerce
    shoplo integracja ecommerce
    magento integracja ecommerce